Özet:

Canlı ve cansız varlıklardan çıkan seslere benzetilerek oluşturulan ve ses yansımalı olarak isimlendirilen sözcükler genel olarak birçok dilde sayıca çok az olsa da, Arapça ve Türkçe gibi dillerde bu sözcüklerin daha çok olduğu görülür. Ses yansımalı sözcükler kulağa hoş gelen o kendilerine özgü tınıları ve anlatıma kattıkları etki dolayısıyla daima kullanılmış ve ilgi çekmiştir. Arapça gerek kullanım bakımından, gerekse bu sözcüklerin sözlükselleştirilmesi bakımından fazlasıyla ses yansımalı sözcük barındıran bir dildir. Öyle ki bu dilde ses yansımalı sözcüklerin bir araya getirildiği müstakil çalışmalar da bulunmaktadır. Ses yansımalı sözcüklere ait veri tabanını oluşturmakta büyük ölçüde kendisinden faydalanacağımız Mu’cemu’l-Asvat (Sesler Sözlüğü) adlı sözlük 261 farklı başlık altında 2189 adet ses yansımalı sözcük barındırmaktadır. Yine Mu‘cemu’l-Asvât adında başka bir müstakil çalışmada 265 başlıkta 1372 ses yansımalı sözcük bulunmaktadır. Görüldüğü üzere Arapçada ses yansımalı olan sözcükler geniş bir kullanım alanına yayılmıştır. Öyle ki aynı kavram alanı içinde bulunan ve varlığın farklı durumları için kullanılan birçok ses yansımalı sözcük de bulunmaktadır. Bu çalışmaların incelenmesi neticesinde bu makalede Arapçada bulunan bazı kavram alanlarına ait ses yansımalı sözcük adlandırmaları ve bu sözcüklerin çeşitliliği üzerinde durulacak, bu sözcüklerin yansıttığı anlamın Türkçede kullanımı ya da karşılığı olup olmadığı değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler: