Özet:

İnsanoğlunun en önemli faaliyetleri arasında yer alan ziraat, özellikle yerleşik hayata geçişle birlikte önem kazanmıştır. Başlangıçta deneme-yanılma yoluyla şekillenen zirâi faaliyetler ve bu faaliyetlerden deneyimlenen bilgiler, nesilden nesle aktarılmak için kayda alınmıştır. Bu bağlamda, özellikle Klâsik Osmanlı döneminde kaleme alınan Fela?at-nâmeler en genel anlamda zirâi faaliyetleri konu alan eserler olarak tanımlanabilir. Bu eserlerde konular ziraatın her aşamasına ışık tutar niteliktedir. Bu çalışmaya konu olan Keman? (Pehlevan)’nin Fela?at-name’si ise döneminde yazılmış diğer eserlere göre oldukça kısadır. Eserin Süleymaniye Kütüphanesinde, İstanbul Millet Kütüphanesinde ve Topkapı Sarayı Kütüphanesinde her birinde birer nüsha olmak üzere üç nüshası bulunmaktadır. Çalışmamızda Topkapı Sarayı Nüshası esas alınmış, diğer nüshalar ise dil incelemesi ve metin kısmında karşılaştırma için kullanılmıştır. Dil incelemesi yapılırken bir Kl?sik Osmanlı Türkçesi metni olan bu eser Eski Anadolu Türkçesi ile karşılaştırılmış ve iki dönem arasında farklılaşan yönlere değinilmeye çalışılmıştır. Klâsik Osmanlı Türkçesinde özellikle iml?nın kalıplaşmış olması sebebiyle dönemin ses ve şekil özelliklerini gösterebilecek olan harekeli metinler oldukça azalmıştır. Bu da Kl?sik Osmanlı Türkçesi metinleri üzerine şimdiye kadar yapılan çalışmaların ya Eski Anadolu Türkçesi özelliklerine göre ya da Türkiye Türkçesi özelliklerine göre neşredilmesine sebep olmuştur. Kl?sik Osmanlı Türkçesi üzerine az sayıda gramer çalışması yapılmış olması nedeniyle de bu dönemin ses ve şekil özellikleri açık bir şekilde ortaya konulamamıştır. Bu dönem için yalnızca söz varlığı esas alınıp Arapça ve Farsça kelimelerin yoğun olduğu vurgulanmış fakat ses özellikleri meselesi ihmal edilmiştir. Dönemin dil özelliklerinin ortaya konmasında, edebiyat dışı metinlerin, sanatlı bir dille yazılmış ve yoğun olarak alıntı kelimeler içeren edebî metinlerden daha yol gösterici olduğu düşüncesiyle çalışmamıza konu olarak böyle –edebiyat dışı- bir metin seçilmiştir. Bu gibi çalışmalar sadece dönemin dil özelliklerini vermekle kalmaz aynı zamanda alan terminolojisine de büyük katkı sağlar. Bu çalışmamız kapsamında bir tür olarak Fela?at-nameler hakkında bilgi verilmiş ve hacmen küçük de olsa bu Kl?sik Osmanlı metni üzerinden dönemin dil özelliklerinin ortaya konmasına katkıda bulunulmaya çalışılmıştır. Çalışmamız Fela?at-nameler ve eserin nüshaları hakkında bilgi verdiğimiz giriş bölümü, her üç nüshanın

Anahtar Kelimeler: