Özet:

Bir yabancı dil öğrenicisinin dil öğrenim sürecini bilişsel bir bakış açısından incelediğimizde, daha önce öğrendiği dillerin, yeni öğrendiği yabancı dile çok fazla etkisinin olduğunu görebiliriz. Daha once öğrenilen dilin, yeni öğrenilen dile hem olumlu hem de olumsuz etkileri olmaktadır. Bu makalede birinci yabancı dilin ikinci yabancı dile olumlu ve olumsuz katkıları olduğundan yola çıkarak, birinci ve ikinci dil arasındaki ilişkiler, aktarım hataları açısından, “hata tanımlama” ve “hata ayrıştırma” ya dayalı olarak işlenmektedir. Karşılaştırmalı hata çözümlemelerinden elde edilen sonuçlara dayalı olarak, yabancı dil öğrenencisinin anadilinin, anadil ve erek dili arasında öğrenme sürecini etkilemesiyle ortaya çıkan aktarım hatalarının etkileri incelenecektir. Söz dizimi, sözcük ve bağlaç seçimi, sıfat oluşturma ve çoğul formları, bu alanda en çok yapılan ve diller arası hata olarak görülebilecek hatalar olarak sayılabilirler. Bu araştırmada kuramsal olarak, almanca öğrenenlerin öğrenim süreçleri sırasında yaptıkları hata türlerinin detaylı bir betimlemesi yapılacak, daha sonra bu hatalar karşılaştırmalı yöntemle saptanıp çözümlenecektir. Nihayetinde, değerlendirme sonuçları yalnızca yüzeysel dilsel farklılıklar olarak görülmemelidir. Diller söz konusu olduğunda, diller arasındaki farklılıklar, salt iki dil arasında değil, dilin evrenselliği düzeyinde önemlidir. Biz şayet yalnızca, örneğin, bir arapça konuşan öğrencinin kendi diliyle, öğrenmekte olduğu almanca arasındaki farklılıklardan söz edersek, sözünü ettiğimiz bu yüzeysel bilgi öğrencinin iki dil arasındaki farkı anlaması için yeterli olmaz. Dilbilimcilerin görevi burada, evrensel olarak tüm diller arasında hangi farklılıkların olduğunu saptamaktır.

Anahtar Kelimeler: