Abstract:

Kadınların/genç kızların öznelliklerini gündelik yaşam içinde deneyimlemesi ve kadınlık rollerinin gerek ev içinde gerekse evin dışındaki sosyal yaşam alanında yeniden ve yeniden üretilerek kültürel söylemler aracılığıyla aktarılması önemli bir sosyal problem olarak karşımıza çıkmaktadır. Cinsiyet kimliklerinin ev içinden başlayarak sosyal yaşama doğru biçimlenişi kadınların/genç kızların gündelik deneyimlerini, sosyal statülerini, kendini ifade etme biçimini, sosyal ve kişisel beğenilerini şekillendiren bir süreçtir. Buradan yola çıktığımızda çalışma iki temel amaç üzerinde odaklanmaktadır. Bunlardan birincisi, 18-24 yaş aralığındaki genç kızların öznel kimliklerinin belirlenmesinde etkili olan aile içi ilişkiler yoluyla üretilen rol beklentilerinin ne şekilde aktarıldığı sorunsalıdır. İkincisi ise aile içi kültürel söylemleri genç kızların nasıl yorumladıkları ve gündelik hayattaki kendilerine sunulan kadınlık tanımlamalarını hangi bağlamlar çerçevesinde yeniden inşa ettikleri konusunu onların bakış açısıyla ortaya koymaya çalışmaktır. Genç kızlar kişisel anlatılarında gündelik yaşamı nasıl deneyimlediklerini kendi bakış açılarıyla verirken kadınlık kimliğinin çekirdeğini oluşturan ev içi alanı nasıl dönüştürmek istedikleri de geleceğe bir çağrı niteliğini taşımaktadır. Bu amaç doğrultusunda çalışmada nitel araştırmada kullanılan derinlemesine görüşme tekniğinden yararlanılmıştır. Ankara’nın alt ve üst sosyo-ekonomik ve kültürel özelliklere sahip aileleri araştırmanın katılımcı grubunu oluşturmaktadır. Bu iki grup farklı toplumsal sınıfları temsil etmesi açısından önem arz etmektedir. Çünkü toplumsal sınıflar cinsiyet kimliklerinin oluşmasında etken bir role sahiptir. Bu bağlamda bireylerin anlam dünyası kadar o anlamın inşa edildiği yapıyı da tahlil etmek genç kızlara ilişkin bir referans çerçevesi sunacak ve bu iki farklı sınıfsal yapı genç kızların öznel kimliklerinin oluşmasında karşılaştırma imkanı sağlayacaktır. Bu çerçevede yapılan görüşmeler 4’ü alt sosyo-ekonomik ve kültürel özelliklere sahip aileler olmak üzere anne, baba ve genç kızdan oluşan 12 kişi ile diğer 4’ü üst sosyo-ekonomik ve kültürel özelliklere sahip ailelerle anne, baba ve genç kız olmak üzere 12 kişi ile toplam 24 katılımcıyla derinlemesine görüşmeler yapılarak gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler tek oturumda tamamlanırken ortalama 5-6 saat sürmüştür. Yapılan görüşmeler katılımcıların izni alınarak ses kayıt cihazına kaydedilmiştir. Katılımcılara açık uçlu soruların yöneltildiği g

Keywords: