Özet:

Edirne’nin, Orta Asya kökenli bir kavim olan Trakların göç ederek yerleşmeleri sonucunda kurulduğu bilinmektedir. Ancak daha sonra, Makedonya Kralı Büyük İskender döneminde Roma İmparatoru olan Hadrianus tarafından şehir adeta tekrar kurulmuş ve yeniden inşa edilmiştir. Bu imparatorun adına izafeten de Hadrianapolis olarak anılır olmuştur. Şehir bir ara Bulgarların hakimiyetine girmiş ve 1361 yılında I. Murat döneminde Lala Şahin Paşa kuvvetleri tarafından ele geçirilinceye kadar Doğu Roma İmparatorluğunun hakimiyetinde kalmıştır. 1453 yılında gerçekleşecek olan İstanbul’un fethine kadar geçen 92 yıl boyunca Osmanlı Devleti’nin başkenti olan şehir, sonraki dönemde “Paşa Sancağı” ismi ile Rumeli Beylerbeyliği’ne tabi bir vilayet haline gelmiştir. Edirne XII yy.’a gelindiğinde Avrupa’nın en büyük ve önemli beşinci şehri olmuş ve adeta İmparatorluğun üniversite kenti olarak bilinir olmuştur. Edirne pek çok siyasî ve askerî olaylara tanık olduğu gibi aynı zamanda tarihi boyunca önemli kültür olaylarının da çokça yaşandığı bir şehir olmuştur. Mesela İmparatorlukta meydana gelen Mimarî yenilikler bu kentin gösterişli eserleri ile birlikte gelmiş; yine süsleme ve hat sanatının en güzel ve önemli örnekleri Edirne’de ortaya konulmuş, medreselerinde oldukça yoğun ilmî münakaşalar yaşanmış, tıp literatürüne geçen ilk deneysel uygulamalar bu şehirde yaşanmıştır. Esas kimliğini Osmanlı yüzyıllarında bulan ve devletin İstanbul’un fethinden sonra ikinci önemli şehri olan Edirne, tarih boyunca kültürel mirasımızın en çok hissedildiği gerçek bir Osmanlı şehri olmuştur. Kimliğini asıl Osmanlı döneminde bulan ve imparatorluğun ikinci kenti olan Edirne, tarih boyunca Sultan II. Murat dönemi Edirne’nin gelişimi açısından en verimli yıllar olmuştur. Bu dönemde şehir, hızlı bir gelişim göstermiştir. 1424 ve 1439 yılları arasındaki dönemde Edirne, pek çok yabancı elçi, heyet ve hükümdar tarafından ziyaret edilmiştir. Bu dönemde hamam, cami, medrese, köprü ve imaret gibi pek çok eser inşa edilmiştir. Ayrıca bu dönemde Edirne, Şehzade düğünlerine de sahne olmuştur (hükümdarın çocukları şehzade Mehmet ve şehzade Alaaddin için görkemli sünnet düğünleri yapılmıştır). Ayrıca Tunca Nehri boyunda ikinci bir sarayın yapımına da bu dönemde başlanmıştır. II. Murat, Edirne’yi bir askeri üs olarak değerlendirmiş ve pek çok seferi Edirne’den yönetmiştir. İstanbul fethedildikten sonra her ne kadar hükümetin merkezi buraya taşınsa da Edirne, Osmanlı Devleti’nin fikrî başkenti olmaya devam etmiş ve önemini bir süre daha korumuştur. Nitekim II. Mehmet de İstanbul’un fethinden sonra Edirne’yi bırakmamış ve sıklıkla buraya gelmiştir. Babasının Edirne Sarayı içinde inşa ettirdiği sarayı daha da genişletip, güzelleştirmiştir. Yine o dönemde Hacı Alemüddin Medresesi, Zağnos Paşa ve Ayşekadın Camileri inşa edilmiştir.a kültürel mirasımızın en yoğun olarak hissedildiği bir şehir olmuştur.

Anahtar Kelimeler: