Özet:

İngilizlerin Karadeniz Bölgesinde asayişi sağlayamaması halinde bölgeyi işgal edecekleri tehdidi üzerine hükümet, Mustafa Kemal Paşa’yı 9. Ordu Müfettişi olarak bölgeye göndermeye karar verir. 16 Mayıs 1919’da İstanbul’dan hareket eden Mustafa Kemal Paşa, 19 Mayıs’ta Samsun’a ulaşır. Samsun’a ulaştığı 19 Mayıs’tan itibaren Mustafa Kemal Paşa’nın icraatlarından rahatsız olan İngilizler, onun İstanbul’a geri çağırılması için hükümet üzerinde baskı yapmaya başlar. Samsun’da kendisini güvende hissetmeyen Mustafa Kemal Paşa, 25 Mayıs’ta Havza’ya geçer ve çalışmalarına orada devam eder. 28 Mayıs’ta İzmir, Manisa ve Aydın’ın işgali haberini alan Mustafa Kemal Paşa, Havza Genelgesini yayınlar. İstanbul’a dönmesi yönünde baskılar artınca 12 Haziran 1919 tarihinde, uzun süreden beri tasarladıklarının hayata geçirebileceği bir yer olarak gördüğü Amasya’ya geçer. Amasyalılar tarafından coşkulu bir şekilde karşılanan Mustafa Kemal Paşa’nın talebi doğrultusunda 14 Haziran’da Amasya Müdafaa-i Hukuk-u Milliye Cemiyeti kurulur, 20 Haziran’da büyük bir katılımla İzmir’in işgalini telin mitingi düzenlenir. Mustafa Kemal Paşa’nın davetine icabet eden Ali Fuat Paşa ve Rauf Bey 19 Haziran’da Amasya’ya gelir. Ali Fuat, Rauf Bey, Mustafa Kemal Paşa ve telgrafla olumlu görüş bildiren komutanların da onayları ile 21/22 Haziran 1919 tarihinde Amasya Tamimi ilan edilir. Böylece İstiklal Mücadelesi filen başlamış olur.

Anahtar Kelimeler: