Özet:

İkinci dilde okuduğunu anlama süreci iyi araştırılmış olmakla birlikte, anadildeki yazı yönünün yabancı dil olarak İngilizce öğreniminde okuduğunu anlamaya olan etkileriyle ilgili sınırlı sayıda araştırma bulunmaktadır. Bu nedenle bu yönde bir araştırma yapılması ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bu araştırmanın amacı iki yönlüdür: İngilizce öğrenen, anadili soldan sağa yazılan ve sağdan sola yazılan bireylerin okuma süreçlerindeki muhtemel farklılıkları ortaya çıkarmak; ve anadildeki yazı yönünün İngilizce öğreniminde okuma metni ve resim yerleşimi üzerindeki muhtemel etkilerini ortaya koymak. İngilizce öğrenen, anadili soldan sağa yazılan (Türk öğrenciler gibi) ve anadili sağdan sola yazılan (Suriye ve Iraklı öğrenciler gibi) katılımcılardan bir okuma çalışması yapmaları istendi ve göz hareketleri göz takip bilgisayar sistemi ile kaydedildi. Araştırmada iki tür araç kullanıldı: Okuma metinlerinde resim kullanımı anketi ve göz takip deneyleri için içerisinde resimler bulunan bir okuma metni. Göz takip verisinden elde edilen bulgular anadili soldan sağa yazılan öğrencilerin diğerlerine kıyasla metnin soluna yerleştirilen resimlere daha fazla odaklandığını gösterirken, anadili sağdan sola yazılan öğrencilerin ise metnin sağına yerleştirilen resimlere daha fazla odaklandığını ortaya koymuştur. Deneylerden elde edilen bulgular, anadil yazı yönünün resim yerleşimiyle ilgili öğrenci tercihlerini etkilediğini gösteren anket bulgularıyla doğrulanmıştır. Bu bulgular ışığında yabancı dil öğretimi için hazırlanacak metinlerdeki görsellerin yerleşiminde öğrencilerin anadillerinin göz önünde bulundurulması gerektiği yönünde bir öneride bulunmaktayız.

Anahtar Kelimeler: