Özet:

Küreselleşmeyle birlikte risk toplumu, korku kültürü, güven olgusu gibi kavramlar sosyoloji literatüründe sıklıkla karşılaşılan ve üzerinde tartışılan toplumsal durumlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Bahsi geçen kavramların üçü de modern çağın getirdiği değişimlerle birlikte geleneksel algıda meydana gelen değişimleri ve bu değişimlerden sonra insanlığın geldiği süreci ifade etmek için kullanılmaktadır. Teknolojik gelişmeler ve küreselleşme, beraberinde getirdiği değerlerle hem insanı hem de toplumları dönüştürmüş ve onları risklerle ya da korkularla karşı karşıya getirmiştir. Bu bağlamda devletlerin ve güç merkezlerinin de zaman zaman korkular üzerine insanı ve kimlikleri yeniden inşa ettikleri ve özellikle küresel korkular üzerinden anlamlar ürettikleri görülmektedir. Bu korkuları sağlıkla, ekonomiyle, kültürle ilişkilendirerek sıralamak mümkündür. Sağlıkla ilişkili olarak küresel grip vakalarını, ekonomiyle ilişkili olarak küresel yoksulluk vakalarını, kültürle alakalı olarak da 11 Eylül 2001 terör olaylarından sonra dünyayı biz-öteki şeklinde haritalayan küresel kimlik algılama biçimlerini örneklendirmek mümkündür. Bunlardan daha makro düzeyde toplumların üzerinde bir baskı aracı gibi duran küresel ısınma gibi ekolojik korkular ise başlı başına bir durumdur. Bütün bu olayların salt ilişkili oldukları alanlar dışında sosyolojik bağlamda analiz edilmesi gereken noktaları bulunmaktadır. Burada kuşkusuz kitle iletişim araçlarının da kullanılış biçimleri oldukça önemlidir ve dikkate alınması gereken bir noktadır. Hazırlanacak olan bu çalışma temelde küreselleşmenin getirdiği risk ve korku kültüründen hareketle iki aşamalı tasarlanacaktır. Çalışmanın ilk kısmında risk ve korkular, bunların toplumsal yansımaları ve küresel çapta korkular ve risk kaynakları sosyolojik açıdan değerlendirilecektir. Bu bağlamda sağlıkla ilişkili korkular, ekonomik korkular ve kültürel korkular ele alınacaktır. Sağlıkla ilişkili korkular içerisinde küresel hastalık vakaları ve bunların yarattığı toplumsal tutumlar ve yansımalar; ekonomik korkular içerisinde küresel yoksulluk vakaları ve bu tartışmaların yarattığı etkiler; kültürel korkuların merkezine yerleştirilen temel bağlam ise Suriyeli mülteciler ve onlar etrafında yaşanan tartışmalar olmuştur. Çalışmanın nihai hedefi, küresel bir risk dünyasında korkuların yarattığı toplumsal etkileri “yorgun toplumlar” imgesiyle ilişkilendirerek ortaya koymaktır.

Anahtar Kelimeler: