Özet:

XXI. yüzyılda sosyal bilimler açısından önem kazanan politik, ekonomik, sosyokültürel normlar yabancı dil eğitim öğretimi açısından da oldukça önem teşkil etmektedir. Öte yandan sosyal bilimlerin analiz methodu şeklinde de tanımlanacak olan söylem analizi çeviriye ilişkin pek çok sorunu saptama, çözüme kavuşturma konusunda da başvuru yöntemidir. Günümüzde farklı alanlarda söylem analizine ilişkin yapılan çalışmalar bir toplumda üretilen söylemleri sınıflandırır yani söylemler bireysel değil toplumsal düzlemde ele alınır. Diğer bir deyişle söylem sadece iletinin içeriğiyle değil, söylemi dillendirenin kim olduğuyla, dinleyicinin iletiden ne anladığıyla, konuşucunun iletisinde neyi, ne amaçla söylediğiyle ilgilenmektedir. Söylem sadece metnin içeriğiyle değil, söylemi kimin, neden, kime söylediğini, belli bir zamanda belli bir topluluk arasında geliştirilen fikirleri kapsamaktadır. Hayatın tüm alanlarıyla ilişkili olduğu için, toplumsalın ürünü olarak ortaya çıkmakta, diğer bir deyişle toplumun kendini diğer toplumlara ifade ediş şekli de denilebilir. Yoruma dayalı bir eylem olan çeviride de önemli bir yer teşkil eden söylem analizi methodu iletişimsel, dilsel, sosyal bir methottur ve bu method çeviribilimde Seleskovitch ve Lederer’in sözlü çeviriden yazılı çeviriye uyarladıkları Yorumlayıcı Anlam Kuramı’nın da temel dayanağıdır. Bu bağlamda çalışma çerçevesinde Türk Edebiyatı’nın en önemli isimlerinden şair, yazar Nazım Hikmet’in ‘Yaşamaya Dair’ adlı şiirini esas alarak, anlam kuramının ilk evresi olan anlama evresinde çevirmenin kaynak dili nasıl anladığını ve erek dil Fransızca’ya nasıl aktardığını söylem analizi yöntemiyle erek kültür odaklı yaklaşım ışığında çözümlemeye çalışacağız.

Anahtar Kelimeler: