Özet:

Risale-i Nur’u okuyanlar, Said Nursi’nin Kur’an ve sünnette geçen şer’i metinleri usul-ü şeriata, akla ve sağduyuya uygun olarak müsbet bir biçimde yorumladığını fark eder; bu suretle metinlere aykırı olan ve çoğu zaman fikrî sapmalara yol açan menfi anlayışın da önüne geçilmiş olduğunu görürler. Said Nursi’nin bu yaklaşımı hem tefekkürî mütalaalarında, hem Nur talebelerinin sorularına verdiği cevaplarda, hem de hayatı boyunca girdiği birçok duruşmada açıkça görülmektedir. Bu bakış açısıyla Said Nursi, hem hadisleri müsbet bir surette yorumlayarak, işaret ettikleri doğru manayı açıklıyor; hem de hadislerin anlaşılmasını zorlaştıran veya inkarına yol açan ya da manay-ı zahirîsini ele almaktan kaynaklanan menfi anlayışların önüne geçiyor. Dikkat çeken bir diğer bir husus da, Said Nursi’nin mümkün oldukça hadisi redde yanaşmamasıdır; çünkü hadisleri usul-ü şeriata ve akla uygun olarak müsbet bir biçimde anlıyor, usule aykırı anlayışlara yol vermiyor ve hadisler ile Kur’an veya akıl arasında çelişki oluşturmayı reddediyor. Bu yaklaşım Muhtelifu’l-hadis ilminde eskiden beri alimler arasında yaygın olan ve kabul gören bir yaklaşım olup Said Nursi bu alanda ciddi yenilikler getirmiştir. Bu makalede Said Nursi’nin hadisleri müsbet yorumlaması ve bu alanda kazandırdığı yenilikler üç kısımda ele alınacaktır. Birinci kısımda, ulema ve Said Nursi’ye göre hadisleri müsbet yorumlama üzerinde durulacaktır. İkinci kısımda, ulûhiyet ve nübüvvete dair hadisleri müsbet yorumlamaya değinilecektir. Üçüncü kısımda, kâinata dair hadisleri müsbet yorumlama konu edilecektir. Sonuç kısmında ise çıkarım ve tavsiyeler belirtilecektir.

Anahtar Kelimeler: