Özet:

Arap edebiyatının önemli sûfî karakterlerinden biri olan İbnü’l Fârız ilâhî aşkı anlattığı kırk bir beyitlik el-Kasidetü’l-Hamriyye’sini telif etmiş; şarap, meyhane ve kadeh gibi kavramlara tasavvufî anlamların yüklendiği kaside kısa sürede sûfî çevrelerce benimsenmiştir. Tasavvufî yönüyle öne çıkan kasidenin Arap, Fars ve Türk edebiyatlarında birçok tercüme ve şerhi yapılmıştır. Türk edebiyatında tespit edilen sekiz tercüme ve şerhi bulunan el-Kasîdetü’l-hamriyye’nin mütercimlerinden biri Ahmed Sâfî Bey’dir. Ahmed Sâfî Bey Türkçe, Farsça ve Arapça’ya bu dillerde şiir telif edecek kadar hâkim, son dönem mutasavvıf ulemâsından olan bir Osmanlı münevveridir. Ahmed Sâfî Bey’in Kasîde-i Hamriyye Tercümesi müellifin en önemli eseri olan on sekiz cilt hacmindeki el yazması eseri Sefînetü’s-Sâfî’de yer alır. Sefînetü’s-Sâfî müellifin kendisinden önce yahut kendisiyle aynı dönemde yaşamış şuarâ, meşâyıh ve ulemanın terceme-i hallerini aktardığı, kültür ve sanat tarihine ilişkin değerli bilgiler ihtiva eden eseridir. Sefînetü’s-Sâfî’de yer alan Kasîde-i Hamriyye Tercümesi kasidenin daha önceki tercümelerinin aksine tam bir tercümedir. Mütercim tarafından daha önceki tercümelerde yer alan muğlâklıkların giderilmesi amacıyla girişildiği söylenen tercüme kelimelerin lügat karşılıkları esas alınmak suretiyle yapılmıştır. Bununla birlikte Kasîde-i Hamriyye Tercümesinde Ahmed Sâfî Bey tarafından kelimelerin lügat anlamlarının dışında bir kısım tasarruflarda bulunulduğu da görülmektedir. Bu çalışmada Ahmed Sâfî Bey’in hayatı, eserleri hakkında bilgi verilmiş, müellife ait Kasîde-i Hamriyye Tercümesi’ndeki hususiyetlere değinildikten sonra tespit edilen iki nüsha karşılaştırılarak Kasîde-i Hamriyye Tercümesi’nin tenkitli neşri yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler: