Özet:

Klâsik Türk edebiyatında, her ne kadar erkek şâirlerin çokluğu dikkat çekse ve 19. asra kadar az sayıda bayan şâir yetişmiş olsa da, özellikle bu asırda bayan şâir sayısında ciddi bir artış görülmektedir. Kuşkusuz bu durumun en önemli sebeplerinden biri de bu asırda Osmanlı toplum ve devlet yapısında meydana gelen köklü değişiklerdir. Osmanlı’nın birçok alanda Batı’dan geri kaldığı kabul edilerek 17. asırda başlayıp özellikle Lâle Devri’nden itibaren hız kazanan ve devleti içinde bulunduğu olumsuz durumdan kurtarmak için yöneticiler tarafından birçok alanda yapılan ıslahatlar, bu yenilikler zaman zaman çeşitli nedenlerle kesintilere uğramakla birlikte, özellikle 19. Asırda yoğun bir şekilde kendini hissettirmiş ve sadece askerî alanda yapılan yeniliklerle sınırlı kalmamıştır. Özellikle toplumsal konular, eğitim konuları ve idarî konularda köklü değişikliklere gidilmiştir. Bu değişiklikler kendini her alanda olduğu gibi edebiyatta da göstermiş, belki de toplumsal alanda ve eğitim alanında yapılan değişikliklerin de etkisiyle yirmi civarında kadın şâir bu asırda kalem oynatmıştır. Devrin önemli kadın şâirlerinden biri de hiç kuşkusuz Leyla Hanım ve Adile Sultan’la birlikte Şeref Hanım’dır. Diğer Dîvân şâirleri gibi Şeref Hanım da duygularını ifade etme konusunda hayatın her alanındaki malzemelerden yararlanma yoluna gitmiş ve incelediğimiz bu şiirde maddî unsurları lirik konularla birleştirip bunları ustalıkla bir arada kullanmıştır. Ticâret ve iktisatla ilgili konular Türk toplumunda, hele hele o asırlarda, genelde erkekleri ilgilendiren hususlar olurken bir kadın şâirin bu konuya değinmesi ayrıca dikkati celbeden bir durumdur.

Anahtar Kelimeler: