Citation Number
4
Views
599
Downloands
49
XIX. yüzyılda Türk Edebiyatı eserlerinde döneme özgü yeni pek çok kavram kullanılmıştır. Bu kavramların çoğu Batı’dan gelmiştir. Ancak dönem edebiyatçıları eserlerinde bu kavramları doğrudan Batı’daki karşılığı ile değil, kendi kültürlerinden esinlenerek ürettikleri yeni anlamları ile kullanmışlardır. Özellikle dönemin İslamcı/ittihâd-ı İslamcı yazarları, bu kavramlara yeni anlamlar yüklemek için İslam dinini ve İslam geleneğini referans olarak almışlardır. Tanzimat döneminde bu yazarların başında Namık Kemal gelmektedir. Fikirlerini geniş kitlelere yayma vasıtası olarak gazeteyi kullanan Kemal, şiirlerinde de, savunduğu bu fikirleri taşıyabilecek kavramlar üretmiş ya da Batı’dan aldığı bazı kavramlara bu fikirleri yüklemiştir. Bu makalede Kemal’in şiirlerinde birbiriyle ilişkili olarak yer alan ve muhtevasını İslamî gelenekten esinlenerek doldurduğu “millet”, “şehitlik”, “maksat” ve “vatan” kavramları ele alınmıştır. Şimdiye kadar çeşitli bilimsel çalışmalarda Namık Kemal’in kullandığı bu kavramlar hakkında bilgi verilmiştir. Ancak bu çalışma Kemal’in şiirlerinden yola çıkarak bu kavramlara hangi anlamları yüklediği hakkında ışık tutacaktır. Namık Kemal, “millet” kavramını, diğer bütün eserlerinde olduğu gibi, şiirlerinde de “millet-i İslam” anlamında kullanmıştır. Bu anlamın yerleşmesinde, Kemal’in kaynağını İslam’dan alan sübjektif bakış açısı rol oynadığı gibi, döneme hâkim olan anlayış da önemli etkiye sahiptir. Cihangir bir devletin bâkiyesinde yaşayan Tanzimat aydınları, ırka bağlı bir milliyetçilik anlayışına yabancıdırlar. Dolayısıyla onlar, “millet” kavramını Müslümanlar hakkında kullandıkları gibi, “vatan” kavramını da “millet-i İslâm”ın yaşadığı topraklar anlamında kullanmışlardır. Gayr-i Müslim unsurları tutmak için “vatan” kavramı ile Osmanlı sınırlarının kastedildiği iddia edilse de, vatanı kutsal kılan sebeplere bakıldığında Kâbe, Ravza, Kerbelâ, şehitler gibi tamamen İslamî unsurlara yer verildiği görülür. Bu durum, yine Tanzimat aydınlarının kafasında “vatan” kavramının İslam ile özdeşleştiğini ortaya koyar. “Şehitlik” kavramı ise, hem “vatan” hem de “millet” kavramı ile doğrudan ilgilidir. Çünkü “şehitler”, “millet-i İslam”ın selameti için, “vatan” denilen İslam’ın hâkim olduğu toprakları müdafaa etmek için ölmektedirler. Ayrıca bu durum, yoluna can feda edilen yüce bir “maksat”ı da ortaya çıkarmaktadır. İşte makalede görüleceği üzere, Namık Kemal şiirlerinde, kuvvetli bir sesle bu temaları işlemiştir.
Turkish literature has been used many new concepts in XIX. century. Many of these concepts were from West culture. But the authors of this period have not directly used these concepts with the equivalent meanings that were used in the West. Instead of this, they have produced new meanings for these concepts inspired by their culture. Especially Pan-İslamist authors of this period have installed new meanings to these concepts with the reference of İslam religion or Islamic tradition. The most famous author among them was Namık Kemal in Tanzimat period. Kemal who used newspapers as a means of spreading their ideas to the masses, has produced some of the new concepts which will be able to carry these ideas or has installed these ideas to some of the concepts from the West in his poetry. In this article, the concepts of “nation”, “martyrdom”, “purpose” and “homeland” which are related to each other in Kemal's poems and Kemal filled some meanings into their content inspired by the Islamic tradition are discussed. So far, some information about these concepts used by Namık Kemal has given in several studies. But this study will help to be properly understood which meanings he installed to these concepts based on Kemal’s poems. Namık Kemal, has used the consept of “nation” in the meaning of “Islamic nation” in his poems as in all other works. As the subjective perspective of Kemal stemming from the Islam has played role to establish this meaning, general idea during this period is also important. Tanzimat intellectuals living in the remaining of a State of World conqueror were unfamiliar to a sense of nationalism based on race. Therefore, they have used the consept of “nation” for Muslim people and also the concept of “homeland” for the territories where the Islamic nation lives. Although it was claimed to be referred the concept of “homeland” to the Ottoman boundaries in order to bind non-Muslim public to the State, actually it is seen to have been given importance to the Islamic values like Kâbe, Ravza, Kerbelâ, martyrdom as looking at the reasons that makes sacred homeland. In this case, it becomes clear that the concept of “homeland” has been identified with the Islam in the minds of the Tanzimat intellectuals. The concept of "martyrdom" is directly related with the concept of “homeland” and also “nation”. Because the "martyrs" give their life for the sake of İslamic nation’s well-being and also to defend the lands of İslam called “homeland”. Also this case indicates being a lofty “purpose” which is sacrificed to the path. Namık Kemal has dealt with these themes with a strong voice in his poetry as here can be seen in the article.
Field : Eğitim Bilimleri; Filoloji; Güzel Sanatlar; Hukuk; İlahiyat; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler; Spor Bilimleri
Journal Type : Uluslararası
Article Detail 
Citation Owners
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Print This Page
Share
Mendeley
