Abstract:

Sosyal Bilgiler “beşeri, matematik ve doğal bilimlerden uygun içeriğin yanı sıra farklı disiplinlerden yararlanarak düzenli, sistematik çalışma” olarak tanımlanmıştır (NCSS, 1992). Tanımdan da anlaşılacağı üzere Sosyal Bilgilerin fonksiyonu, farklı disiplinlerden yararlanarak bireylerin toplumsal var oluşlarını gerçekleştirmelerine yardımcı olmaktır. Bu tanımlar ışığında Sosyal Bilgilerin etkili ve doğru bir şekilde bireye verilebilmesi ise öğretmen ve ders kitapları ile mümkündür. Ders kitapları ile ilgili vurgulanması gereken en önemli nokta bu kitapların öğrenciler için yazılmış olduğudur. Ders kitapları bireyin gelişimine uygun hazırlandığı zaman bilgi daha kalıcı olmakta ve öğrencinin anlaması kolaylaşmaktadır. Yaptığımız çalışmanın amacı sosyal bilgiler dersinde okutulan ders kitaplarının öğrenci gelişim düzeyine uygun olup olmadığını incelemektir. Bu çalışmada tarama modeli kullanılmıştır. Kullandığımız modelle 6. ve 7. sınıf ders kitabı ve ortaöğretimde okutulan sosyal bilgiler derslerine ilişkin müfredatla ilgili bilgiler doküman incelemesinden yararlanılarak betimlenmiştir. Elde ettiğimiz bulgular sonucunda görsel olarak zengin görsellerin kullanıldığı, bilişsel yönden incelendiğinde ise soruların bilgi ve kavram düzeyinde sorular sorularak çocukların yaşları dikkate alınarak hazırlandığı görülmektedir. Ayrıca incelenen ders kitaplarında bazı ünitelerdeki kazanımların çok olduğu bazı kazanımların az olduğu dikkat çekmektedir. Bu durumda öğrencilerin öğrenmede bireysel farklılıklarının olduğu göz ardı edilmektedir. Dil gelişimi açısından da bazı eksikliklerin olduğu dikkat çekmektedir. Sonuç olarak sosyal bilgiler ders kitaplarının genel anlamda iyi hazırlandığı ancak bilişsel gelişim düzeyi açısından bazı eksiklerinin olduğu tespit edilmiştir.

Keywords: