Özet:

Sulak alanlar, barındırdığı biyolojik çeşitlilik ile ekolojik dengenin devamı için büyük önem arz etmektedir. Türkiye, sulak alanlar bakımından zengin ve aynı zamanda uluslararası düzeyde stratejik öneme sahiptir. Bu açıdan mevcut sulak alanların yaşatılması gerek ekolojik gerekse ekonomik açıdan önemlidir. Bu çalışmanın temel motivasyonu, ülkemizde sulak alanların korunması için yeterli planlama ve koruma tedbirleri alınmakta mıdır? sorusunun cevabına ulaşmaktır. Bu amaçla, çok çeşitli kuş ile canlı türü barındıran ve A sınıfı öneme sahip bir sulak alan olan Gediz deltası, çalışma alanı olarak seçilmiş ve Gediz deltası çevresinde arazi örtüsü değişimi ile ekonomik faaliyetler arasındaki ilişki incelenmiştir. Elde edilen bulgular, tarımsal faaliyetlerin çok yoğun olarak yapıldığı Gediz deltası çevresinde büyük organize sanayi tesislerinin de kurulduğunu göstermektedir. 1984-2000 ve 2015 yıllarına ait Landsat verilerine göre, sulak alan içerisinde yer alan bataklığın kurutularak tarım alanına dönüştürüldüğü tespit edilmiştir. 1984 yılına ait Landsat TM görüntüsünde bataklık alanı mevcut iken, 2000 ve 2015 yıllarına ait görüntüde ise bataklığın olmadığı görülmüştür. Aynı zamanda sulak alanının 10 km doğusunda kurulan Atatürk Organize Sanayi Bölgesi (AOSB), sulak alan üzerinde antropolojik baskıyı arttırmıştır. Söz konusu Sanayi Bölgesinin yapımına bağlı olarak Gediz deltası çevresinde kültürel peyzaj, doğal peyzajın yerini almaya başlamıştır. Elde edilen veriler; Gediz Deltası sulak alanının iyi yönetilmediği ve uydu görüntülerinden elde edilen sonuçlar bilhassa AOSB’nin yapımının sulak alan çevresinde önemli değişimler meydana getirdiğini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler: