Özet:

Farklı elbise ve kumaş türlerinden çeşitli lekeleri çıkarmayı konu edinen “RisÀleé-i CÀme-şÿy-nÀme”, Arapçadan Türkçeye tercüme bir eserdir. Tek nüshasını tespit ettiğimiz eserin iki bÀbdan oluştuğu belirtilmişse de, metin içinde bir bÀb anlatılmaktadır. Klasik Osmanlı Türkçesi döneminde yazıldığını tahmin ettiğimiz eserin yazılış tarihi ya da mütercimi hakkında herhangi bir bilgi yer almamaktadır. Yazarı da belirtilmeyen eserin 2b sayfasında geçen manzum parçada kendisinden övgüyle bahsedilen ve çeşitli özellikleri verilen Ahmedì adı yer almaktadır. Ancak metne göre bunun kim olduğunu belirlemek çok da mümkün olmamaktadır. Konusu gereği kumaş, renk, bitki ve toprak adlarının yer aldığı eser terim ve söz varlığı açısından büyük öneme sahiptir. Ayrıca terimlerin anlamlarına gerek metin içinde gerekse de derkenarlarda yer verilmesiyle de eser ayrı bir değere sahiptir. Türk sanayi ve kültür tarihi açısından büyük öneme sahip olan metin, bu konuyla ilgili çalışma yapacak araştırmacılara da yardımcı olacağı kanısındayız. Çalışmamız giriş, dil özellikleri, metin, dizin ve sonuç bölümlerinden oluşmaktadır. Çalışmamızın giriş bölümünde ilk olarak eser hakkında genel bilgi verilmeye çalışıldı. Daha sonra metin çeviri yazıya aktarılırken ve metnin gramatikal dizini oluşturulurken izlenen yöntemlerle ilgili bilgi verildi. Yazım, ses ve yapı özelliklerinin verildiği dil özellikleri bölümünde ise metnin tam bir gramerini ortaya koymaktan çok, dil özelliklerini ortaya koyacak başlıca yazım, ses ve yapı özellikleri üzerinde duruldu. Çalışmanın çeviri yazısının yapıldığı metin bölümünden sonra, metinde geçen kelime ve tamlamaların anlamlandırılıp gramatikal dizininin oluşturulduğu dizin bölümüne yer verildi. Çalışmanın sonuç bölümünde ise yapılan bu çalışmalar sonrası elde edilen bulgular yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler: