Özet:

Kadının ev ve çalışma hayatını biçimlendiren en önemli öğe ataerkil toplum yapısıdır. Erkek egemenliğinin hüküm sürdüğü bu yapı içerisinde kadın, cinsiyetinden dolayı evin içiyle sınırlı tutulurken, erkek kamusal alanda söz sahibidir. Kadınların çalışma hayatında yer alması, cinsiyete özgü işlerde çalıştırılmalarına ve ayrımcılığa maruz kalmalarına neden olmuştur. Çünkü kadının evdeki işlerden sorumlu bir cins olarak tanımlanması, çalışma yaşamındaki emeğinin değersizleşmesine ve erkekten daha aşağı bir statüde görülmesine yol açmıştır. Bu nedenle kadınlar 1960’lı yıllardan itibaren var olan egemen erkek üstünlüğünü oluşturan yapı içerisinde haklarını elde etmek için toplumsal hareketlere girişmişlerdir. İngiltere’de Ford fabrikasında çalışan 187 kadın işçinin 1968 yılında “eşit işe, eşit ücret” sloganıyla başlattığı direnişi konu edinen “Made in Dagenham” filmi 1960’lı yıllardaki kadın hareketini temsil edici niteliktedir. Filmin anlatısı içerisinde, bu yıllarda ortaya çıkan kadın hareketlerinin toplumsal, siyasal ve ekonomik yönlerine dair de önemli temsil biçimleri ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada kadının çalışma yaşamını örnekleyen filmin çözümlenmesinde göstergebilimsel yöntem uygulanmıştır. Göstergebilimsel çözümlemede anlatıyı inşa eden kesitlerin ele alındığı dizimsel çözümlemede film anlatısı 5 kesite ayrılmış, karakterlerin ve olay örgüsünün yaşadığı dönüşümler değerlendirilmiştir. Dizisel çözümleme aşamasında ise anlam üretiminde kullanılan karşıtlıklar tespit edilmiş ve yorumlanmıştır. Bu karşıtlıklar içerisinde ön plana çıkan en temel zıtlıklar toplumsal cinsiyet farklılığı olarak kadın/erkek ayrımı, kadınların mekânsal alanlarının eviçi/iş yaşamı olarak bölümlenmesidir.

Anahtar Kelimeler: