Abstract:

Ana dili eğitimi dört temel dil becerisinin geliştirilmesini amaçlamaktadır. Bu, bireyin hem bireyselleşme hem de sosyalleşme sürecinde önemli bir paya sahiptir. Ancak çağdaş bir toplum olmanın başat niteliklerinden kabul edilen okuma ve yazma ana dili eğitiminin diğer iki becerisine göre daha ileri sayılan becerileridir. Diğer beceriler doğuştan gelirken okuma ve yazma sonradan geliştirilir. Okuma ve yazma özellikle de yazma, daha ağır geliştirilen bir beceri olarak karşımıza çıkar. Bunun sonucu olarak öğrencilerin yazmaya yönelik tutumu diğer becerilere göre daha olumsuzdur. Bu nedenle yazmayla ilgili çalışmalar ana dili öğretiminde önemli gereksinimlerden biridir. Öte yandan ülkemizde ana dilleri farklı olan toplulukların varlığı ana dili öğretimi açısından göz önünde bulundurulması zorunlu bir gerçekliktir. Ülkemizdeki ana dili farklı olan toplulukları birleştirici bir unsur olarak Türkçe’nin ana dili farklı olan çocuklara da sağlıklı bir şekilde öğretilmesi önündeki engellerin tanınması, bunları aşmaya yönelik önlemlerin alınması açısından önemli bir gereksinimdir. Bu açıdan başkaca ana dillerin yanı sıra ana dili Kürtçe olan öğrencilerin yazmaya yönelik tutumları araştırılmaya gereksinim duyulan bir konudur. Bu türden araştırmalar ana dili Türkçe olmayan çocukların Türkçeyi öğrenme ve Türkçe dil becerilerini geliştirme sürecinde bulundukları durumu daha bilimsel boyutta ele almamıza katkı sağlayabilir. İşte bu gerekçelerle bu araştırmada anadili Türkçe ve anadili Kürtçe olan 4. sınıf öğrencilerinin Türkçe yazma çalışmalarına yönelik tutumlarının karşılaştırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla; “Anadili Türkçe ve anadili Kürtçe olan 4. sınıf öğrencilerin yazmaya yönelik tutumları arasında anlamlı bir fark var mıdır?” alt problemine yanıt aranmıştır. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma evrenini Ağrı İli Tutak ilçesi merkez ve köy ilköğretim okullarındaki 4. sınıf öğrencileri ve Burdur ilinde rasgele seçilmiş bir ilköğretim okulundaki 4. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Çalışma örneklemini ise, anadili Türkçe olan 133 öğrenci ve anadili Kürtçe olan 67 öğrenci olmak üzere toplam 200 öğrenci oluşturmuştur. Örneklem seçiminde tesadüfi örneklem seçimi kullanılmıştır. Öğrencilerin yazma tutumlarını belirlemek için çalışmada www.region15.org/file/3465/download sitesinden alınan “yazma tutumu belirleme anketi” uzman görüşlerinden yararlanılarak kullanılmıştır. Öncelikle maddeler Türkçeye çevrilmiş, değişik sınıflara devam eden öğrencilere okutulmuş, anlaşılmayan ifadelerin düzeltilmesini takiben son şeklini almıştır. Alpha güvenirlik katsayısı 82,4 olan anket 15 maddeden oluşmakta olup 5’li Likert tipindedir. Eksik olan veriler çıkarıldıktan sonra öğrencilerden toplanan 200 anketin verisi SPSS ortamına girilmiş ve 200 veri üzerinde istatistiksel analiz yapılmıştır. Analiz sonuçlarının anlamlılık durumları p<0,05 düzeyine göre değerlendirilmiştir. Öğrencilerin yazma tutumu anketine ilişkin görüşlerinde yüzde ve frekans değerleri kullanılmıştır. Öğrencilerin anadilleri ve yazma tutumları arasındaki ilişki için “Ki Kare” (Kay-Square) analizi yapılmıştır. Anadili ile yazma tutumları arasındaki oranlar incelendiğinde, “çizmekten hoşlanırım”, “ne yazacağımı düşünmek beni üzer”, “keşke okulda yazmak için daha çok zamanım olsaydı” maddeleri ile öğrencilerin anadilleri arasında anlamlı ilişkiler olduğu görülmektedir (p<0,05). Bu maddelerden “çizmekten hoşlanırım” ve “keşke okulda yazmak için daha çok zamanım olsaydı” maddelerinde ana dili Kürtçe olanlar lehine anlamlı bir fark görülürken “ne yazacağımı düşünmek beni üzer” maddesinde ana dili Türkçe olanlar lehine anlamlı bir fark oluştuğu görülmektedir. Sonuçta, bu üç maddede ana dili Kürtçe olanların yazmaya yönelik tutumlarının daha olumlu olduğu söylenebilir. “Hikâye yazmaktan hoşlanırım”, yazmak çok sıkıcı”, “boş zamanlarımda yazmaktan hoşlanırım”, “insanlara mektuplar ve notlar yazarak eğlenirim”, okulda yazmaktan hoşlanırım”, “evde bir şeyler yazmak çok eğlenceli”,

Keywords: