Abstract:

İnsanların bütün faaliyetlerini devam ettirdiği ve sürekli olarak etkileşimde bulunduğu ortam olarak adlandırılan çevre; sanayinin gelişmesine paralel olarak gerek hammadde temini, gerekse de üretim atıklarının bilinçsizce doğaya bırakılması sonucunda zarar görerek bütün canlı yaşamı için tehlikeli bir hal almıştır. İnsanların gerek sağlığı gerek etkileşim içinde bulunduğu çevrenin korunması ve gerekse de gelecek nesillerin daha sağlıklı ve güvenilir bir ortamda yaşamalarını sağlamak için çevre konusunda sorumlu bireylerin yetiştirilmesi son derece önemlidir. Bu sorumluluğun bilincinde olan nitelikli insanların yetiştirilmesi sürecinde rehber rol üstlenecek öğretmen adaylarına da bu konuda daha fazla sorumluluk düşmektedir. Bu çalışmada, nitel araştırma desenlerinden araştırmanın doğasına uygun olan “olgubilim (görüngübilim, fenomenolojik) deseni” kullanılmıştır. Çalışma grubunu 2011-2012 eğitim-öğretim yılında Siirt Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Anabilim Dalında öğrenim gören toplam 121 öğrenci oluşturmaktadır. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının “Çevre Sorunları” na ilişkin algılarını belirlemek amacıyla, öğretmen adaylarına “Çevre Sorunları ……… gibidir. Çünkü ………” ifadesinin yer aldığı yarı yapılandırılmış form dağıtılarak yalnızca bir metafor üzerinde yoğunlaşarak düşüncelerini aktarmaları istenmiştir. Çalışma sonunda elde edilen veriler içerik analizine uygun olarak çözümlenmiştir. Katılımcılar tarafından çevre sorunları kavramına ilişkin toplam 48 geçerli metafor üretilmiştir. Üretilen bu metaforlar 5 farklı kavramsal kategori altında toplanmıştır. Çalışma sonunda Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik farkındalıklarının yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords: