Özet:

Burada yer alan ve Dersim Ayaklanması hakkında bilgiler içeren 10 belge, Alman Dışişleri Bakanlığı Arşivlerinden 2010 yılında alınmıştır. Belgeler, hiçbir yorum ve değerlendirmeye yer verilmeden çevrilmiştir. Belgelerle ilgili ayrıca değerlendirilmesi gereken bir konu, sonuncu belge ile ilgilidir. Diğer belgeler basılı iken, 10 numaralı belge el yazısı olup, kimin tarafından kaleme alındığı ile ilgili bilgi de bulunmamaktadır. Aynı zamanda, diğer belgelerle çelişen bilgiler de içermektedir. ( Alman Büyükelçiliğinin yazlık konutu olan Tarabya’dan 15 Haziran 1937’de Almanya’ya gönderilen “politik rapor”da İnönü’nün 14 Haziran 1937’de Meclis’te yaptığı konuşması değerlendirilmektedir: Rapora göre İnönü, içerdeki politik gelişmeler konusunda, Doğu’daki Kürt ayaklanmasının askeri önlemlerle başarılı bir şekilde sona erdiğini ve huzurun yeniden tesis edildiğini belirtir. Güvenilir yerel kaynaklar da bunun doğruluğunu teyit etmektedir. Bu kaynaklardan alınan bilgilere göre, ayaklanma bölgesine, Nisan 1937’de üç tümen gönderilerek, ayaklanma bölgesi çembere alınmış ve radikal bir şekilde ayaklanma bastırılmıştır. Ancak buna rağmen ülkenin doğusunun, devleti, uzun bir süre daha uğraştıracağını beklemek gerekir.)

Anahtar Kelimeler: