Özet:

Tragedya M.Ö. 6. Yüzyıl ortalarına doğru kent devlet modeli ve ticari ilişkilerin gelişimi ile bağlantılı şekilde ortaya çıkmış olan bir edebiyat türüdür. Toplumsal-siyasal sürecin tragedyanın gelişiminde etkili olduğu görülür. Özellikle M.Ö. 5. yüzyıla kadar olan süreçte polis’in kuruluşu ve demokrasi düşüncesinin yaygınlaşması gibi toplumsal ve politik gelişmeler sonucu biçimlenen tragedya, Antik Yunan dünyasının etik ve politik değerlerinin sözcülüğünü üstlenmiş ve bu anlamda halkın eğitimi işlevini de görmüştür. Erdem (arete), kent devlette yaşayan bireyin sahip olması gereken en önemli özelliktir ve Antik Yunan düşüncesine göre erdemli olabilmek ancak ölçülü (sôphrosûnê) olmakla mümkündür. Bunun gibi uyum (harmonia) da kent devletinin bekası için bireye ve topluma kazandırılması gereken değerlerdendir. Bu değerlerin topluma kazandırılmasında tragedyanın bir eğitim aracı olarak kullanılmış olduğu görülür. Bu çalışmanın amacı, yukarıda kısaca sözü edilen antik Yunan dünyasında hâkim değerlerin tanımlanması ve bu değerlerin tragedyalarda halkın eğitimi amacıyla nasıl kullanılmış olduğunu ortaya koymaktır. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi ile gerçekleştirilecek olan çalışmada, antik kaynaklar, tragedyalar, felsefi eserler ve eğitime ilişkin kaynaklar kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda, dönemin siyasi erki tarafından oluşturulmaya çalışılan ortak Yunan kültürü ve ‘ulus’ bilincinde olması beklenen değerlerin, tragedyalar yoluyla halka aktarılmaya çalışıldığı belirlenmiştir. Bu amaç, tragedyanın doğuşunda ve gelişiminde gerek kurgu gerekse konu seçimi ve içerik hususunda gözlenebilmektedir.

Anahtar Kelimeler: