Özet:

1980’li yıllar pek çok ülkede kültürel, ekonomik, sosyal yaşam ile politika alanında önemli düşünce değişimlerin meydana geldiği bir dönem olmuştur. Bu değişimler toplumun hayatında önemli bir yere sahip olan eğitim sisteminde de değişik uygulamaların uygulanıp uygulanamayacağı sorusunu gündeme getirmiştir. Bu çalışma ile ekonomi alanında pek çok ülkede yaygın bir şekilde kullanılan özelleştirme kavramını ele almak, eğitimde özelleştirme ve finansman ilişkisini incelemek, eğitimde özelleştirmenin dünyadaki örneklerine göz atmak amaçlanmıştır. Eğitim insana yatırım yapan ve çıktısı yine insan olan önemli bir hizmet koludur. Devletin iyi eğitimli bireyler yetiştirmesi toplumun kalkınmasını sağlayacaktır. Bireylerin iyi yetiştirilmesi işi eğitim sistemi içinde faaliyet gösteren okulların etkili performanslarına bağlıdır. Bu çalışmada eğitimde özelleştirme uygulamalarının değişik ülkelerde gerçekleşme biçimine, eğitimin finansmanında devletin ve özel sektörün konumuna, eğitimde özelleştirmeyi destekleyenlerin ve karşı çıkanların görüşlerine yer verilmiştir. Eğitim gibi önemli bir konuda özel sektörün etkinliğini artırması devletin yükünü hafifletebilir. Burada dikkat edilecek husus özel kesimin daha fazla eğitim alanında faaliyet göstermesini sağlarken, eğitim kalitesinden ödün vermeden, toplumdaki sosyal adalet duygusunu incitmeden adımlar atabilmektir. Dünyadaki en iyi yüz üniversite sıralamasında özelleştirme uygulamalarının büyük ölçüde uygulandığı Amerika, İngiltere, Japonya gibi ülkelerden pek çok üniversitenin bulunması dikkat çekici bir durumdur. Aynı listeye Türkiye’den hiçbir üniversitenin girememiş olması da eğitim sisteminin yapısında yeniden yapılanmanın ne kadar büyük bir ihtiyaç olduğunu göstermektedir. Bu bağlamda özelleştirme eğitimde ülkemiz okullarının yaşadığı nitelik sorununa alternatif bir çözüm yolu geliştirmeye yardımcı olabilir.

Anahtar Kelimeler: