Abstract:

1914-1970 yılları arasında yaşamış olan Orhan Kemal, özündeki insan sevgisini edebi dünyanın kavrayış sistemi ile sentezleyerek yansıtan bir sanatkardır. O, asgari şartlarda yaşama mücadelesi veren ‘küçük adam’ın tarihi ve sosyal perspektif içerisinde ‘yer edinme’ sorunsalını, dil aracılığıyla varlık bulmuş gerçeğimsi bir dünya içinde ele alır. 93 şiir, 265 öykü, 24 roman ve 5 tiyatro eseri olan Orhan Kemal’in Murtaza romanı, öznel değerler ile sınırlarını çizdiği doğrulara kayıtsız şartsız bağlılığın simgesi olan bir bireyin, yaşadığı çatışmaların ve ruhsal parçalanışın trajikomik öyküsüdür. Eserde, yaşama “görev anlayışı” doğrultusunda tek boyutlu bakan bir ‘küçük adam’ olan başkişi, evrensel bir kimlik kazanır. Yazar ve eser bağlamında edebi metin çözümlemesinin hedeflendiği bu incelemede, isim-içerik ilişkisi, olay örgüsü, bakış açısı ve anlatıcı, zaman, mekan, kişiler gibi yapı unsurları bakımından tahliller yapıldı.

Keywords: