Özet:

Türk-İslam devletlerinde önemli bir eğitim kurumu olan medreseler, Osmanlı Devleti’nde de gittikçe artarak önemini korumuştur. Aynı şekilde Osmanlı Devleti'nin ilk dönemlerinden itibaren özellikle vergi mükellefi olan ve askerlik çağında bulunan insanları tespit etmek amacıyla nüfus sayımları yapılmıştır. Osmanlı Devleti’nde ilk nüfus sayımı, 1831 yılında yapılmış ve daha sonraki yıllarda belli aralıklarla yapılan yoklamalarla nüfusta meydana gelen değişiklikler tespit edilmiştir. Bu nüfus sayımları, dönemlere ve hazırlanış amaçlarına göre bazı farklı özellikler gösterir. Bu makalede, 1844 yılına ait 185 numaralı İstanbul Medreseleri Nüfus Defteriyle ilgili bilgiler değerlendirilmeye çalışılmıştır. Defterle ilgili tespit ettiğimiz özellikler tablolar halinde medreselerin adları, nerede bulundukları, barınan kişilerin nereli oldukları, isim, lakap, unvan, yaş, fiziki özellikler ve nakille ilgili bilgiler verilip, medreseler arası hareketlilik üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler: