Özet:

Hastaneler, gerek halk için ve gerekse de askerin sağlığı için önemli bir yere sahiptir. Burada konumuz gereği askerî hastaneler ele alınmıştır. Hasta askerlerin kışlada ve kışla haricinde uzun müddet tutulamayacağından dolayı hasta askerin belirli yerlere sevk olunması gerektiğinden hastanelere büyük ihtiyaç olmuştur. Bu amaçla hastane ihtiyacını yeteri düzeyde arttırarak hem askerlerin sağlığını kontrol altında tutmak hem de halkın sağlığını gözetmek için birçok hastane kurulmuştur. Osmanlı Devleti’nin ilk dönemlerinde askeri hastaneler belirli bölgelerde bulunurken, hastanelere olan ihtiyacın artması neticesinde yavaş yavaş askeri hastanelerin Osmanlı topraklarında arttığı gözlenmiştir. Bu doğrultuda Osmanlı yenileşme döneminde hastanelerin genel düzenini belirli koşullara bakmak ve ıslahatların yapılması neticesiyle Avrupa’dan birçok hekim davet edilmiştir. Dr. Bernard, Avrupa’dan davet edilen hekimlerin başında gelmektedir. Askerlerin sağlığı, barış döneminde olduğu gibi cephe savaşın devam ettiği dönemlerde de önemlidir. Cephede başarı ya da başarısızlık, birliklerin lojistik hizmetlerinin yerine getirilmesi ile orantılı seyirde ilerlemektedir. Bu nedenle asker için belirli yerlerde seyyar hastaneler kurulmuş ve hekimler hizmet etmiştir. Ayrıca savaş alanında salgın hastalıkların hızlı ilerlemesi nedeniyle hekimler askerlerin tüm sağlık işlerinden sorumlu tutulmuş hatta askerin içtiği su dahi kontrol edilmiştir. Makalemizde, Anadolu ve harici yerlerde 1876-1908 yılları arasında faaliyette olan bazı hastanelere yer verilmiş, yaralı ya da hasta askerlere verilen tedaviler üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler: