Özet:

Hasanoğlan Köy Enstitüsü Türkiye genelinde açılan yirmi bir enstitüden on beşincisidir. Adını, kurulduğu köyden almıştır. Köy, Ankara-Kayseri demiryolu üzerindedir ve Ankara’ya uzaklığı 32 kilometredir. 1940 istatistiklerine göre köyün nüfusu 1300’dür.Enstitünün açılmasıyla köy nüfusuna 1500 kişi daha eklenmiş; bu gelişmelerle köy, ekonomik ve kültürel açıdan olumlu yönde etkilenmiştir. Enstitünün Ankara’ya, dolayısıyla merkezi yönetime yakın olması protokol gezilerine sık sık ev sahipliği yapmasına neden olmuştur. Yerli ve yabancı bir çok konuk Hasanoğlan’ı gezmiş, bu vesile ile enstitüleri tanıma fırsatı bulmuştur. Bu özgün kurumların yurda ve dünyaya tanıtılması aşamasında Hasanoğlan, büyük bir rol oynamıştır. Hasanoğlan Köy Enstitüsü, açık kaldığı süre boyunca okuma-yazma bilenlerin sayısını artırmıştır. Öncelikle kurulduğu köyün, daha sonra mezunları vasıtasıyla başka köylerin modern tarımla tanışmasına aracılık etmiştir. Ayrıca bünyesinde kurulan sağlık kolu vasıtası ile çevresinin sağlık ve hijyen anlayışını değiştirmede büyük rol oynamıştır. Çevre halkının eğitim, ziraat ve sağlık alanındaki temel sorunlarını çözmek için çabalayan Hasanoğlan’ın bünyesinde bir de Yüksek Köy Enstitüsü kurulmuştur. Bununla birlikte köy çocuklarının yüksek öğrenimle tanışmasısağlanmıştır. Buenstitü sayesinde genel itibariyle tüm enstitülerde bulunan eğitici eksikliği sorununu çözüme kavuşturmak planlanmıştır. Köy Enstitüleri bulunduğu bölgelerde yaşayan halkın, dolayısıyla da ulusun kaderini değiştirecek birçok çalışmada bulunmuş olsa da 1947 yılında önce Yüksek Köy Enstitüsü benzer başka kurumlar olduğu gerekçesiyle kapatılmış; daha sonra da 27 Ocak 1954’te çıkarılan 6234 sayılı kanun ile köy enstitüleri, öğretmen okulları ile birleştirilerek İlk Öğretmen Okulu adını almıştır.

Anahtar Kelimeler: