Özet:

Osmanlı Devleti'nde haberleşme devletin ilk kurulduğu dönemden itibaren ulaklar aracılığıyla yapılmaktaydı. Ulaklar genellikle atlı olarak ya da yaya olarak devletin haberleşme hizmetini sağlamaktaydılar. Devletin önemli ve acele işlerle ilgili haberlerini merkez ile eyaletler arasında götürüp getiren ulakların güvenilir, dürüst ve dayanıklı olmalarına dikkat edilmekteydi. Menzilhânelerin görevi düzenli ve zamanında haberleşmeyi sağlamak idi. Padişahın emir ve buyruklarının taşradaki görevlilere zamanında ulaştırılması, devletin merkezi ile eyaletleri arasında düzenli ve sistemli bir iletişimin sağlanması çok önemliydi. Bu çalışmada, Amasya ve çevresinde kurulmuş olan Osmanlı menzilleri işlevleri bakımından incelenmiştir. Öncelikle menzillerin konumları, birbirilerine olan uzaklıkları ve genel özellikleri ortaya konulmuştur. Daha sonra menzilhânelerin gelir kaynakları, görevli kadrosu ve işlevleri hakkında, bölgesel verilerden yola çıkılarak bazı güncel bilgiler sunulmuştur. Yine Amasya menzilhânelerinden, muhtelif zaman dilimlerinde, ulaklara verilen beygir ve sürücü sayıları belirtilerek bu birimlerden asgarî düzeyde ne kadar faydalanıldığı gösterilmiştir.

Anahtar Kelimeler: