Özet:

Osmanlı yöneticilerinin, devleti eski gücüne kavuşturmak için daha çok askeri alanda yaptıkları ıslahatlar (özellikle Tanzimat döneminde yaygın hale gelen eğitim ve sayıları artan gazeteler) neticesinde, Batı’nın fikirlerini yakından tanıyan bir asker-sivil aydın grup oluşmaya başlamıştı. Öncelikli amaçları devletin parçalanmasını önlemek olan bu aydınlara göre, devletin tekrar eski gücüne kavuşması için, Avrupa tarzında ıslahatlar yapılmalıydı. 1860’tan itibaren Meşruti sistemi tartışmaya başlayan bu aydın gruba, ülke içinde Yeni Osmanlılar, ülke dışında da Jön Türkler (Genç Türkler) denmiştir. Bunlar, I. Meşrutiyetin ilanına giden sürece fikirleriyle katkı sağlayan gruptur. Ancak 1877’den sonra Abdülhamid tarafından dağıtılmış ve sürgüne gönderilmişlerdir. Gittikleri yerlerde de yine faaliyetlerine devam etmişlerdir. Nitekim bunların izinden giden yeni aydın gruplar ortaya çıkmış ve böylece II. Jön Türk hareketi başlamıştır. Bunun sonucunda da neredeyse bütün Jön Türkleri içine alan İttihat ve Terakki Hareketi ortaya çıkmış ve bunlar da II. Meşrutiyeti ilan ederek yönetimi ele geçirmişlerdir. Bu çalışmada, öncelikle Jön Türklerin ortaya çıkmasına da katkı sağlayan, Osmanlı’daki reformlardan bahsedilecektir. Daha sonra da birinci ve ikinci Jön Türklerin kimlerden oluştuğu, hangi fikirleri paylaştıkları ve neler yaptıkları hakkında bilgiler verilecektir. Çalışmada, sahip oldukları devletlerini yıkılmaktan kurtarmak için, sivil-asker aydın grupların, nasıl bir özveriyle çabaladıkları ortaya konulmak istenmiştir.

Anahtar Kelimeler: