Özet:

Arap edebiyatının mutasavvıf şairlerinden biri olan İbnü’l-Fârız’ın kaynaklardaki bilgiye göre günümüze ulaşan tek eseri Dîvân’ıdır. İbnü’l-Fârız’ın Dîvân’ındaki şiirlerden “mim” kafiyesiyle yazıldığı için Kasîde-i Mîmiyye olarak da bilinen Kasîde-i Hamriyye, şarap üzerinden ilahi aşk konusunun anlatıldığı bir şiirdir. Bu kaside, birçok âlim tarafından Arapça, Farsça ve Türkçe olarak şerh veya tercüme edilmiştir. Kasîde-i Hamriyye’yi Türkçe şerh edenlerden biri, hayatı hakkında yeterince bilgi bulunmamasına rağmen eserinden hareketle 1580 yılında hayatta olduğu anlaşılan Abdüsselâm b. Nu’mân b. Halîl’dir. Abdüsselâm b. Nu’mân b. Halîl’in şerhi, eldeki bilgilere göre Kasîde-i Hamriyye üzerine yazılan ilk Türkçe şerh özelliğine sahiptir. Kasîde-i Hamriyye’yi beyit beyit şerh eden Abdüsselâm b. Nu’mân b. Halîl, evvela şerh edeceği beytin kaynak dildeki orijinal yazımına yer vermiştir. Ardından söz konusu beytin kelimelerinin anlamlarını vermiş ve bu kelimeleri sarf ve nahiv bakımından tahlil etmiştir. Daha sonra “muhassal-i kelâm ve me’âl-i merâm dimek oldı ki” diyerek beytin Türkçe manasını tasavvufî olarak vermiştir. Çalışmamızda Kasîde-i Hamriyye’nin sahibi İbnü’l-Fârız’ın hayatı ve eserleri hakkında bilgi verilip Kasîde-i Hamriyye’nin Türkçe tercüme ve şerhleri kısaca tanıtıldıktan sonra Abdüsselâm b. Nu’mân b. Halîl’in şerhine geçilmiştir. Bu kısımda Abdüsselâm b. Nu’mân b. Halîl’in hayatı, Kasîde-i Hamriyye üzerine yazdığı şerhinin nüshaları ve bu eserinde nasıl bir şerh yöntemi izlediği hakkında bilgi verilmiştir. Ardından Abdüsselâm b. Nu’mân b. Halîl’in Kasîde-i Hamriyye şerhinin tespit edilen iki nüshası karşılaştırılarak hazırlanmış transkripsiyonlu metnine yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler: