Abstract:

Duygusal zeka, aleksitimi ve benlik saygısının bireyin yaşam kalitesi, ruhsal ve sosyal iyilik hali ve eğitim sürecinde akademik başarı üzerinde etkili belirleyiciler oldukları bilinmektedir. Bu araştırmada, lise öğrencilerinde duygusal zeka gelişimini etkileyen faktörler ile duygusal zekanın, aleksitimi ve benlik saygısı ile ilişkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma İstanbul’da bir lisenin tüm sınıflarında eğitimini sürdüren öğrencilerin katılımı ile gerçekleştirilmiştir ve Schutte Duygusal Zeka Ölçeği, Toronto Aleksitimi Ölçeği, Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu ile veriler toplanmıştır. Ölçekler arasındaki ilişkiler Korelasyon analizi ile, bağımlı değişkenlerle bu değişkenleri etkilemesi olası bağımsız değişkenler arasındaki ilişkiler ki-kare ve Mann-Whitney U testleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Araştırmaya katılan öğrencilerin %50,8’i kadın, %49,2’si erkektir. Duygusal zeka puanı ile cinsiyet, akademik başarı ve yakın arkadaşın varlığı arasındaki ilişkiler istatistiksel olarak anlamlıdır. Katılımcıların kardeş sayıları, baba eğitimi düzeyleri ve psikoterapi almış olup olmamaları ile aleksitimi puanları arasında anlamlı ilişkiler gözlenmiştir. (p<0,05). Duygusal zeka ölçeğinden düşük puan alanların %51,2’si aleksitimik iken duygusal zeka puanı yüksek katılımcıların %56,7’si yüksek benlik saygısına sahiptir (p<0,05). Duygusal zekanın akademik başarı ve sosyal ilişkilerle anlamlı bir paralellik gösterdiği, aleksitimik özellik gösteren öğrencilerin duygusal zeka puanlarının da anlamlı olarak daha düşük olduğu ve benlik saygısı arttıkça duygusal zeka puanlarının da paralel şekilde arttığı görülmüştür.

Keywords: