Abstract:

Çocuklar için televizyon bir eğlendirme aracı olmasının yanı sıra önemli bir öğrenme aracıdır (Bayındır, 2015). Televizyonda çocuklar için hazırlanan çizgi filmler aynı zamanda pek çok kavramı çocuğa sunma imkânı taşımakta, iletilen konu ve konunun sunuluş biçimi çocukları etkilemektedir. Böylece çocuklar her gün öğrendikleri yeni bilgileri daha önce öğrendikleri kavramlarla ilişkilendirebilmektedir. Kavram benzer ya da farklı obje ve olayların, ortak özelliklerinin bir kelime ya da isimle ifade edilmesidir (Çeliköz, 1998). Çocuklarda kavram yerleşmesi yavaş ve oldukça zor bir süreçtir. Nesnelerin, özelliklerin ve düşüncelerin benzerliklerine dayanarak zihinde bir grup oluşturmasıdır (Bütün Ayhan ve Aral, 2007). Çocuklar için kavram gelişim süreci dört basamakta ele alınır. Bunlar; gruplama, genelleme, sınıflama ve kavram öğrenmedir. Gruplama basamağında çocuk, kendince ve gelişim düzeyine uygun gruplamalar yapar. Bu genellikle yetişkinlerin çocuğun dikkatini bir kategoriye çekmesi sonucu değil, çocuğun kendiliğinden gözlemleri sonucu oluşur. Genelleme basamağında, kavramların veya ilkelerin yeni durumlara aktarılması olarak tanımlanabilir. Aktarma yeteneği yeni durumlarla karşı karşıya kalındıkça gelişme gösterir. Sınıflama basamağı en zor olan süreçtir ve genellikle okul öncesi dönemin bitiminde gerçekleşmeye başlar (Arı, Üstün ve Akman, 1995; Kol, 2012). Bu doğrultuda yerli yapımı olan Pepee çizgi filminde yer alan kavramların incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma evrenini, Pepee çizgi filminin 2015 yılında yayınlanan 52 bölümü oluşturmaktadır. Elde edilen veriler nitel veri analizine uygun QSR NVivo 10 bilgisayar programıyla çözümlenmiştir. Çözümlemelerde içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Sonuç olarak PEPEE çizgi filminde; boyut (32),şekil (30), miktar (43), sayı (31), zaman (36), mekân (36),yön (30),duyu (32), renk (48), duygular (107) ve çocuklarla çalışılabilecek diğer bazı kavramları (78) tercih ettikleri görülmüştür.

Keywords: