Abstract:

1.Dünya savaşı sonrasında değişen ve zorlaşan yaşam şartlarına, insanların savaş nedeni ile yaşadığı yıkımlara tepki olarak ortaya çıkan Dadaizm sanat anlayışı, H. Ball tarafından “Cabaret Voltaire” adlı bir kulüp de 1915 – 1916 yıllarında oluşmaya başlamıştır. Dada’nın kuruluşu Zürih’te gerçekleşmiştir. Dadaizm kendisinden önceki sanatçıları da bu düzenin birer parçası oldukları için küçümser ve reddederler. Dadaizm yıkıcı bir tutum izler. Bu tutum karşılığında yerine bir şey koyma kaygısı taşımadan bunu gerçekleştirir. Dadaistler için bilinçaltının, çağrışımların, rastlantıların, mantık ve akıl dayatması taşımayan doğaçlamaların önemi vardır. Modern düşüncenin gelişim evrelerinden biri olarak görülmektedir. Dadaizm, bulunduğu dönemdeki toplumsal, siyasal, kültürel olaylara tepkisel bir dil geliştirerek, hemen her alanda yapmış olduğu Avangard yaklaşımlarıyla daha sonraki yıllarda da, farklı sanat anlayışlarının oluşmasında belirleyici bir rol oynamıştır. Sanat eserlerinden sanat dışı malzemelerin kullanılmasına yönelik ilk çalışmalar, Kübizm sanat akımında görülmektedir. Dadaizm ile birlikte ortaya çıkan hazır nesne kavramı sanat eserine daha farklı bir yaklaşımı gerektirmekte idi. Durchamp yaptığı çalışmalarda kullandığı malzemeleri hazır nesne olarak nitelendirmiştir. Dadaizm’de kullanılan hazır nesne öğeler, kendi biçimsel özelliklerini değiştirmeden bir sanat eseri içerisinde yer almaktadır. Dadaizmle başlayan hazır nesne anlayışı, postmodernizmin öncüsü olmuştur.

Keywords: