Abstract:

Osmanlı ordusunun kıdemli subayları, Türkiye’de cumhuriyetin kuruluşunda önemli görevler üstlendi. Bağımsızlık mücadelesi yürüten bir ülke için bu kaçınılmazdı. Nihayet İstiklal Savaşı zaferle sonuçlandı. Ancak genç Türkiye Cumhuriyeti, bağımsızlık sonrası dönemde sivilleşme çabalarında yeterince başarılı olamadı. Bağımsızlık savaşını yöneten askeri kadroların bürokrasi ve ülke yönetimindeki etkinliği uzun yıllar devam etti. Bu durum, askeri kadrolar ile sivil alandaki yeni güç merkezleri arasında iktidar mücadelesi doğmasına neden oldu. Askeri kanat, kimi zaman doğrudan kimi zaman da dolaylı olarak politik karar süreçlerine defalarca müdahale etti. En dramatik askeri müdahaleler ise şüphesiz darbeler idi. Darbelerin basına yansıma biçimi, medyayı, ülke elitlerini ve militarizmi aynı karede buluşturan bir fotoğraf gibidir. Bu poz incelendiğinde, sözü edilen kesimlerin darbe ve demokrasi hakkındaki hisleri, rahatlıkla anlaşılabilir. Bu çalışma, Türk basınının darbelere bakışını ve siviller ile askerler arasındaki güç mücadelesindeki konumunu analiz etmeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda, üç ulusal gazetenin (Cumhuriyet, Hürriyet, Milliyet) askeri darbeleri (1960, 1971, 1980, 2016) takip eden haftalarda yaptığı yayınlar içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir.

Keywords: