Özet:

Bu çalışmanın amacı, bilişsel farkındalık okuma stratejilerinden SQ4R (İnceleme, Sorgulama, Okuma, Anlatma, Not Alma, Metni Tekrar Gözden Geçirme) ve ESO (Etkileşimli Sesli Okuma) eğitimi alan 6. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama düzeylerinde farklılaşma olup olmadığını belirlemektir. Araştırmada kontrol grubundaki okuduğunu anlama çalışmaları mevcut Türkçe öğretim programına göre gerçekleştirilirken; deney gruplarında SQ4R ve ESO stratejilerine göre uygulamalar yapılmıştır. Araştırma, nicel ve nitel yöntemlerinin birlikte kullanıldığı karma yöntem araştırmasıdır. Araştırmanın tasarımı kısmen karma sıralı baskın statülü tasarımdır. Araştırmanın nicel kısmı İstanbul-Pendik’te öğrenim gören toplam 95 öğrenciyle gerçekleştirilmiştir; nitel kısmında ise mevcut deney gruplarındaki 32 öğrenciyle yarı yapılandırılmış görüşme yapılmıştır. Nicel veriler ANOVA ile analiz edilmiş, görüşmelerin analizinde ise “MAXQDA 12” programı kullanılarak içerik analizi yapılmıştır. ESO stratejisi eğitimi alan öğrencilerin son test başarı puanı ile SQ4R stratejisi eğitimi alan öğrenciler karşılaştırıldığında ESO stratejisi lehine anlamlı fark görülmüştür. SQ4R deney grubu ile kontrol grubu arasında anlamlı fark yoktur. Nitel bulgular da nicel bulguları desteklemektedir. ESO stratejisinin uygulandığı grupta okuma sırasında en çok öğretmenin model olmasının ve metni tartışmanın, okuduğunu anlamaya yardımcı olduğu belirtilmiştir. SQ4R stratejisinin uygulandığı grupta ise genel başarıya katkı sağlanmasa da öğrencilerin strateji kullanımına ilişkin farkındalıklarının arttığı ifade edilmiştir. Öğrenciler en çok anlatma ve not alma aşamalarının kendilerine fayda sağladığını ifade etmişlerdir.

Anahtar Kelimeler: