Özet:

Araştırmada ele alınan Hamza-nâme adlı eserin nesir üslubu yönünden incelemesi gerçekleştirilmiştir. Hamza-name adlı eserin ilgili literatür kapsamında genel özelliklerine sunulmuştur. Hamza-nâme adlı eser Ahmedî’nin kardeşi Hamzavî tarafından tarafından yazılı metinine geçirilmiştir. Ele alınan metin incelemesinden yola çıkarak Hamza-nâmelerin yazılı metin haline gelmeden önce sözlü bir gelenek olarak Türkler ve İslâmî coğrafyada itibar gördüğü anlaşılmaktadır. Hamza-nâmenin, zengin bir destan edebiyatı ile İslam dünyasına katılan İran ve Arap dünyasının aynı zamanda da diğer Müslüman milletlerin tarih ve kültürüne de katkısı olduğu görülmüştür. Araştırmada Hamza-nâme adlı eserin nesir üslubuna yönelik incelemede Türkçe, Arapça, Farsça, Yunanca, Mogolca, İtalyanca, Ermenice kelimeler ele alınmıştır. Eserde yer alan kelimelerden hareketle dönemin dil uslubu takip edilmiştir. Araştırmada eserin işlevsel yönü bakımından Türkçe kelimeler incelenmiştir. Türkçe kelimelerde yer alan fiil, isim, sıfat, zamir, ünlem, zarf, edat, filimsi görevinde kullanılmış kelimeler ele alınmıştır. Araştırmada Hamza-nâme adlı eserin metinde kullanılan fiil kiplerinden haber kipleri; görülen geçmiş zaman, öğrenilen geçmiş zaman, geniş zaman ve gelecek zaman kiplerine yer verilmiştir. Tasarlama kiplerinden; istek, emir, şart kipleri de metin üzerinde incelenmiş ve tespit edilmiştir. Aynı zamanda Hamza-nâme adlı eserin işlevsel yapısı olarak cümlelerde iç içe birleşik cümle(ler) tespit edilmiştir. Araştırmada Hamza-nâme adlı eserin metin inceleme yönünde var olan dil yapı incelemesi eserin nüshasını nesir yününden incelemesine imkan sağlamıştır.

Anahtar Kelimeler: