Özet:

Batının oryantalizm ekseninde Doğu’ya, dolayısıyla Osmanlı’ya ve Türkiye’ye bakışı bellidir. Peki, Osmanlı ve sonrasında Türkiye, daha doğusundaki Hindistan’ı nasıl görmektedir? Son yıllarda tartışılmaya başlanan “Osmanlı Oryantalizmi” kavramından yola çıkarak bir bakış açısı meselesi temelinde Hindistan’ın Türkiye’den nasıl görüldüğü sorusu cevaplanmaya değerdir. Bu sorunun cevabını verebilmek için 18. Yüzyıldan 20. Yüzyılın sonlarına kadarki Hindistan seyahatnamelerine bakmak yol göstericidir. Bu seyahatnamelerin sahipleri, devlet görevlilerinden aydınlara, gazetecilerden yazarlara kadar çeşitlilik gösteren bir grubu oluştururlar. Tüm bu seyyahların Hindistan’la ilk karşılaşmalarında benzer şekilde masalsı bir ortam aradıkları görülür. Bin Bir Gece Masalları gibi Doğu hikâyeleriyle yetişen seyyahların bir kısmı gördükleri karşısında hayal kırıklığına uğrarken bir kısmı da bekledikleri mistik ortamı yakalamışlardır. İlginç olan nokta hemen hemen tüm yazarların Hindistan’a oryantalist bir bakış açısıyla yaklaşmalarıdır. Ülkenin mimari yapısı ve gelişmiş şehir merkezleri Türkiye ile Hindistan’ın karşılaştırılmasını beraberinde getirir. Sonrasında, merkezden uzaklaşıldığında görülen hayat karşısında “Medeniyet” kavramının sorgulandığı görülür. Yani Batı tarafından medeni olmadığı ifade edilen Türklerin, Hindistan halkı için aynı şekilde düşündükleri ortaya çıkar. Hint yaşam tarzı, inanışları ve bu farklı inançlara karşı önyargılı bir tutum sergilenir. Sonuçta Batı Türkiye’yi hangi pencereden değerlendiriyorsa Türkiye de Hindistan’ı benzer bir pencereden değerlendirmektedir.

Anahtar Kelimeler: