Abstract:

Bu çalışmanın amacı, 1995-2015 yılları içerisinde Türkiye’de erken çocukluk dönemindeki çocuklarda dil gelişimi ile ilgili yapılan yüksek lisans ve doktora tezlerinin tematik dağılımlarının incelenmesidir. Araştırmada nitel araştırma yöntem ve teknikleri kullanılmıştır. Veri toplama tekniği olarak doküman analizi yapılmıştır. Araştırmada verilerin çözümlenmesinde frekans (f) ve yüzde (%)’den yararlanılmıştır. Araştırmada, Yükseköğretim Kurulu Tez Dokümantasyon Merkezi (YÖK)’ne kayıtlı “dil kazanımı”, “dil gelişimi”, “dil edinimi”, “çocuk ve dil” anahtar kelimeleri ile ulaşılan ve araştırma amaçlarına uygun 75 yüksek lisans ve 16 doktora tezi olmak üzere toplam 91 lisansüstü tez incelenmiştir. Araştırma kapsamında incelenen tezler, yapıldıkları enstitülere ve üniversitelere göre, yapıldıkları yıllara göre, araştırma desenlerine ve tezlerde kullanılan veri analizi tekniklerine göre gruplandırılmıştır. Araştırmada incelemeye alınan lisansüstü tezler konularına göre araştırmacılar tarafından (1) Farklı değişkenlerin dil gelişimi ile ilişkisi, (2) Dil Edinimi/Dil Kazanımı, (3) Dil gelişimini değerlendiren ölçme araçlarının geliştirilmesi ya da uyarlanması ve (4) İkinci dil öğretimi/iki dillilik olmak üzere 4 kategoriye ayrılmıştır. Araştırma sonucunda oluşturulan kategoriler incelendiğinde, tezlerin daha çok “farklı değişkenlerin dil gelişimi ile ilişkisi” kategorisinde toplandığı görülmüştür. Konuyla ilgili çalışacak araştırmacılara daha özgün konulara yönelmeleri ve alanın eksiklerini giderecek çalışmalar yapmaları tavsiye edilmiştir. Erken çocukluk döneminde dil gelişimine yönelik yapılan çalışmaların kapsamlı biçimde ele alınması açısından elde edilen bulguların alan yazına katkı sağlayacağı ve bundan sonra yapılacak çalışmalara yeni bir bakış açısı getireceği düşünülmektedir.

Keywords: