Abstract:

Okuma klasik anlamda yazılı sembollerden anlam çıkarma olarak tanımlanabilir. Fakat bilginin hızla değiştiği, genel ağ, medya, basılı materyaller vb. yoluyla çeşitli şekillerde yönlendirildiği günümüzde metinleri anlamlandırmak tek başına yeterli olmamaktadır. Günümüzde bireylerin okuduklarını doğru anlayabilmesi, okuduğu eserdeki düşüncelerin doğruluğunu ve güvenirliğini tartışabilmesi, eserin verdiği bilgileri sorgulayabilmesi, yazarın amaçlarını doğru bir şekilde belirleyebilmesi, olay ve kavramlar arasındaki neden sonuç ilişkilerini açıklayabilmesi ve eserde birbiriyle çelişen ifadeleri belirleyebilmesi çok daha önemli bir hâl almıştır. Bu çerçevede bireylerin özellikle öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının eleştirel okuma öz yeterlik algılarının yüksek olması gerekmektedir. Çünkü öğretmenler ve öğretmen adayları görev yaptıkları/yapacakları okullarda öğrencilerin kitaplarla kuracak oldukları ilişkilerde belirleyici rol üstlenmektedirler. Öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının eleştirel okuma öz yeterlik algısı konusunda bilinçli olması, öğrencilerin daha nitelikli ve güvenilir eserlerle buluşmasını sağlayacaktır. Bu araştırmanın amacı iş birlikli okuma çemberi tekniğinin öğretmen adaylarının eleştirel okuma öz yeterlik algıları üzerindeki etkisini incelemek şeklinde belirlenmiştir. Araştırmada yarı deneysel çalışma yöntemi tercih edilmiş ve araştırma öntest sontest kontrol gruplu yarı deneysel desende desenlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenim görmekte olan 103 Türkçe öğretmeni adayı oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri Karadeniz (2014) tarafından geliştirilmiş olan Eleştirel Okuma Öz Yeterlik Algısı Ölçeği aracılığıyla toplanmıştır. Elde edilen bulgulara göre iş birlikli okuma çemberi tekniğinin öğretmen adaylarının eleştirel okuma öz yeterlik algılarını geliştirmede etkili olduğu görülmektedir.

Keywords: