Özet:

XIX. yüzyıl sonu ve XX. Yüzyıl başlarında faaliyet gösteren ve “Dilde, Fikirde, İşte Birlik” şiarı ile Türk dünyasında yankılar uyandıran İsmail Gaspıralı Bey, Türk dünyasının millî benlik ve kimliklerini korumaya yönelik çalışmalarıyla Türk dünyasında takdir görmüş ve desteklenmiş bir kişiydi. O halkı aydınlatmak, kalkındırmak için çareler aramış ve bu yönde çeşitli faaliyetlere girişmiş bir şahıstır. Bu faaliyetlerinden birisi de Tercüman Gazetesi’ni çıkarmasıdır. Bu gazetede mevcut eğitim sistemi üzerinde de durmakta, tenkit ve ıslah fikirleri öne sürmekteydi. Gaspıralı, özelde medreseleri kökünden ıslah etme fikrini de aslî maksatları arasına almıştı. Her şeyden evvel medreselerin eğitim ve öğretim şeklinin ve orada yapılan derslerin ıslah edilmesi gerektiğine inanıyordu. Zira, medreselerden mezun olan gençlerin bilgi yönünden son derece yetersiz kaldıklarını görüyordu. Gaspıralı’nın tahayyül ettiği şekle göre, ıslah edilecek medreseler, ana dilinde geniş dinî ve dünyevî müfredat ile bir çeşit modern orta dereceli Müslüman okul sistemine dönüşmeliydiler. Anahtar Kelimeler: İsmail Gaspıralı, Islahat, Medrese.

Anahtar Kelimeler: