Özet:

Türklerin Anadolu’ya gelmesi ve yerleşik hayatı benimsemesiyle esnaf arasında 13. Yüzyıldan başlayıp bugüne kadar devam eden Ahilik teşkilatı çeşitli farklılıklara uğrasa da, özellikle Çankırı’nın yaran meclisi ve Şanlıurfa’nın sıra gecelerinde bu geleneği yaşattığına dair bilgiler, bu makalede yansıtılmaya çalışılmıştır. Ahilik geleneğinin tarihi boyutu ve günümüze nasıl ulaştığı konusundaki bilgilere ayrıntılı olarak yer verilmiş, Ahiliğin içinde yer alan sohbet kültürünün boyutları ele alınmıştır. Yaren ve sıra gecesi toplantılarının daha önceleri sahip olduğu özelliklerle bugün devam eden özellikleri arasında bağlantı kurulmuş, aynı zamanda neden değişime uğradıkları ve bugün nasıl devam ettirildikleri konusunda açıklamalar yapılmıştır. Daha çok da bu toplantıların fiziksel boyutlarının ele alındığı bu makalede; yaran meclisinin ve sıra gecesinin toplumsal, ahlaki yönlerinin yanı sıra; icra edilen müziklerine, makamlarına, işleyiş biçimlerine kadar her türlü boyutuna yer verilmiş, böylece her iki topluluğun da benzer ve farklı yönlerine ulaşılması için araştırmaya gidilmiştir. Son olarak da bu benzer ve farklı yönlerinin ortaya konulabilmesi için bu toplantıların karşılaştırmalı bir şekilde ele alınması için çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: