Özet:

Balkanlar, asırlar boyu pek çok farklı ırka, medeniyete ve dine mensup milletlere ev sahipliği yapmıştır. Türk tarihinde de çok mühim bir yere sahip olan Balkanlar, Osmanlı Devletinin politikaları ve teşkilatlanması bakımından hep öncelikli bir unsur olmuştur. Bugün bilimsel araştırmalar göstermektedir ki, Balkanlar’ın Türkleşmesi ve İslamlaşması sürecinde Türk kültürünün başat etkisi yadsınamaz boyutlardadır. Balkan şehirlerinden Sofya da bu kültürel mirastan payını almıştır. “Balkanların Tarihi Mirasıyla Buluşma Projesi” çalışması sırasında görülmüştür ki, Osmanlı devrinden kalan mimari eserlerin %95’inden fazlası bugüne ulaşmamış olmasına rağmen, bugün Sofya’da Osmanlıdan somut ve soyut kalan eserler basit bir gözlemle bile fark edilebilmektedir. Bilinen o ki, hem Osmanlıdan siyasi ayrılma hem de göçler nedeniyle sahipsiz kalan mimari eserlerin hemen hepsi bilinçli olarak yıkılmıştır. Geriye kalan az sayıdaki eser ise odun deposu, cephanelik, hapishane, ecza deposu vb. şekilde kullanılmış, sonradan ya kiliseye ya da müzeye çevrilmiştir. Osmanlı mirası olarak değerlendirilebilecek Müslüman halkların tarihsel süreçteki durumuna gelince, bu konuda belirleyici etken bölgesel ve uluslararası siyaset olmuştur. Bulgaristan Türkleri, devlet baskısıyla yaşanan uzun mağduriyet sürecinden sonra Bulgaristan’ın demokrasiye geçmesi ile birlikte kaybettikleri haklarını geri kazanmışlardır.

Anahtar Kelimeler: