Özet:

Bu çalışmanın amacı anadili Türkçe olan konuşmacıların yanlış başlangıç türü akıcısızlık üretim miktarlarını yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi ve hazırlıklı/hazırlıksız konuşma durumu değişkenlerine göre incelemektir. Araştırmada dört farklı yaş grubundan (4-8, 18-23, 33-50 and 50 üzeri) 84 katılımcı yer almıştır. 33-50 ve 50 üzeri yaş grubu katılımcılar eğitim düzeylerine göre (düşük ve yüksek eğitim düzeyi) iki alt gruba ayrılmıştır. Her yaş grubunda cinsiyet dağılımı eşit olarak planlanmıştır. Yüz yüze görüşmeler vasıtasıyla her bir katılımcıdan en az 300 sözcükten oluşan hazırlıklı ve hazırlıksız konuşma örnekleri toplanmış (çocukların oluşturduğu grupta yalnızca hazırlıksız konuşma örnekleri) ve çevriyazıya dönüştürülmüştür. Verilerin istatistiksel analizinde, Wilcoxon Signed-Rank Testi, Mann-Whitney U Testi ve Kruskal–Wallis Tek-Yönlü Varyans Analizi kullanılmıştır. Yaş değişkeni bağlamında elde edilen veriler incelendiğinde, hazırlıklı konuşma durumunda yaş değişkeni yanlış başlangıç üretim miktarlarını etkilemiyor iken hazırlıksız konuşma durumunda 4-8-yaş grubu katılımcıların diğer üç yaş grubundaki (18-23, 33-50, 50 üzeri) katılımcılara kıyasla daha az akıcı oldukları gözlemlenmiştir. Cinsiyet değişkeni bağlamında, 33-50-yaş grubundaki erkekler aynı yaş grubundaki kadınlara kıyasla hazırlıklı konuşmada daha fazla sayıda yanlış başlangıç üretmişlerdir. Hazırlıksız konuşma durumunda ise, 18-23 ve 33-50-yaş grubundaki erkekler aynı yaş gruplarındaki kadınlara kıyasla daha fazla sayıda yanlış başlangıç üretmişlerdir. Eğitim düzeyi değişkeni bağlamında, hazırlıklı konuşma durumunda gruplar arasında anlamlı bir farklılık bulunmamaktadır. Hazırlıksız konuşma durumunda ise, 33-50-yaş grubundaki ilk/ortaokul mezunu erkekler aynı yaş grubundaki lisans/lisansüstü mezunu erkeklere kıyasla daha fazla miktarda yanlış başlangıç üretmişlerdir. Buna ilave olarak, 50 üzeri yaş kadın profesörler aynı yaş grubundaki ilk/ortaokul mezunu kadınlardan daha fazla sayıda yanlış başlangıç üretmişlerdir. Konuşma durumu değişkeni (hazırlıklı/hazırlıksız) bağlamında ise, konuşma durumunun katılımcıların yanlış başlangıç türü akıcısızlık üretim miktarlarına etki eden bir değişken olmadığı gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: