Görüntüleme
79
İndirme
14
İktidar-aydın çatışması eskiden beri süregelen bir durumdur. Fakat “aydın kesim’’ iktidar için kimi zaman bir araç niteliğinde iken bazen de totaliter iktidar için büyük bir tehlike arz etmektedir. Aydın, halkın ve kitlenin göremediği “hakikat’’infarkında olan kimsedir. Sartre’in de belirttiği üzere “iktidar aydını iki rol için eğitmektedir: ilkinde onları hem araştırma uzmanı hem de egemen güçlerin hizmetkârı, daha açık bir ifade ile ‘geleneğin bekçileri’ yapmaktır’’. Haldun Taner’in 1949’da yazdığı ancak 1961 yılına gelinceye dek kimsenin oynamaya cesaret edemediği Günün Adamı adlı tiyatro eseri, çok partili yaşama geçiş döneminin siyasal yaşamını ele alan, siyasette kişisel çıkarların ne kadar etkin olduğunu en açık şekilde gösteren bir oyundur. Bu eser iki düzlemde ele alınabilir. İlk düzlemde sarsılan eski değerlerle, değişimden kişisel çıkarlar sağlama yönünde benimsenmiş çarpık değerler arasında kalan profesörün bocalaması; ikinci düzlemde isetek partili düzenden çok partili düzene geçişte ortaya çıkan siyasal sorunlar, ilişkiler ve olaylar sergilenir. Oyun yazarın sosyal gerçekçi sanat anlayışını yansıtmakta olup çok güzel bir eleştiri örneğidir. Ana karakter Profesör, politikaya atılmadan önce son derece dürüst ve manevi değerlere sahip bir kişiyken sözde çok idealist ve ahlaklı bir görünüme sahip ailesi, arkadaşları, sosyal çevresi tarafından politikaya itilir ve her türlü pisliğe batarak kişilik değiştirir. Oyunda Profesör, kendi varoluş mücadelesini - ahlâkî değerler üzerinde- verirken aile bireylerinin iktidara atılmak için nasıl bir tutkuyla Profesöre baskı yaptıklarını gösterir. Toplumsal statüye ulaşmak için etik değerlerin çiğnenmesi mubah olarak görülür. Ana karakterin etrafındaki herkes onu politikaya sürükleyerek ondan menfaat elde etme amacı güderken oyunun sonunda Profesörün itibarsızlaşmasına ve onurunun çiğnenmesinde de aktif rol alırlar. Aşk ve ilişki sorunsalı, menfaat ve tehdit üzerinden yürütülür. Atılan her adımın maddi bir karşılığı vardır. Politik âleminkirli tuzaklarla iktidara nasıl ulaştıkları, örneklerle adım adım aktarılır. Oyun aynı zamanda muhalefet ve iktidar çatışmalarının boyutunu da yansıtır. Haldun Taner, oyunun yazıldığı dönem Türkiye’sinin sosyal ve siyasi durumunu realist bir gözlemcilikle vermeyi ihmal etmez. Bu çalışmada iktidar-aydın çatışması ekseninde kültürel değerlerin siyasal hırslarla nasıl yozlaştığı ele alınmaya çalışılacaktır.
The struggle between power and light has been a continued situation since the past. But the “light cutting” is sometimes a means for power, and sometimes the totalitarian is a great danger for power. It is clear that the people and the crowd are unable to see the truth. As Sartre pointed out, “the power trains the light to two roles: in the first place, it is to make them both research experts and servants of the ruling forces, in a more clear expression, ‘guards of tradition’. Haldun Taner's The Man of the Day, which was written in 1949, but until 1961 nobody dared to play, is a play that discusses the political life of the multi-party life transition period, most clearly shows how effective the personal interests in politics are. This work can be handled in two layers. The professor's blurry between the old values stumbled in the first edge, the distorted values adopted in the direction of personal interests from change; the political problems, relationships and events arising in the transition from the multi-party system to the party system are shown in the second edge. The game reflects the writer's social realistic art understanding and is a very good example of criticism. The main character Professor is a person with extreme honesty and spiritual values before being thrown into politics, while his so-called very idealist and moral appearance is pushed into politics by his family, friends, social surroundings, and he changes his personality by sinking into all kinds of dirt. In the game, the Professor demonstrates how the family members are pushing the Professor with a passion to be put into power while giving their own struggle for existence – on moral values. The violation of ethical values for achieving social status is seen as a must. Everyone around the main character throws him into politics to gain interest from him while at the end of the game they play an active role in the disrespect of the Professor and the violation of his honor. Love and relationships are carried out through problems, interests and threats. Each step has a financial reward. The way they get to power with the political world's hole is step by step translated. The game also reflects the size of opposition and power conflicts. Haldun Taner does not forget to give the social and political situation of Turkey with a realistic observation during the game. This study will try to discuss how cultural values corrupt with political ambitions in the power-light conflict axis.
Alan : Eğitim Bilimleri; Filoloji
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley