Özet:

Bu çalışma 2 farklı özel okulda 3 farklı sınıfta öğrenim gören 5. sınıf öğrencilerinin İngilizce'den Türkçe'ye düzenek değiştirme girişimlerini incelemektedir. Bu amaç doğrultusunda, 3 orta seviye yabancı dil olarak İngilizce dersi ikişer ders saati boyunca video kamerayla kaydedilmiştir. Ders kayıtları çevriyazılmış ve öğrencilerin ne zaman düzenek değiştirdiği; ne tür düzenek değiştiriminin ortaya çıktığını; bu düzenek değiştirmelerinin işlevlerinin neler olduğu; ve öğrencilerin düzenek değiştirme teşebbüslerinin öğrenme ortamına herhangi bir katkısının olup olmadığı incelenmiştir. Veri üçlemesi amacıyla, video kaydı ile elde edilen veriler 20 öğrenciyle yüz yüze yarı-yapılandırılmış görüşmelerle desteklenmiştir. Veri analizi sonuçları, çalışmaya katılan öğrencilerin düzenek değiştirmeyi selamlaşma, derse ısınma/ön hazırlık, öğretmenin ödev kontrolü, sınav sonuçlarının ilan edilmesi, öğretmenin ödevleri ve daha önce işlenen dilbilgisi konusunu gözden geçirmesi, oyun oynanması, kelime alıştırması yapılması ve yeni konunun işlenmesi, çalışma kitabındaki alıştırmaların yapılması, çalışma yaprakları etkinlikleri, ve dersin bitirilmesi sırasında kullandıklarını ortaya çıkarmıştır. En sık kullanılan düzenek değiştirme türünün cümleler arası düzenek değiştirme olduğu görülmüştür. Bulgular, öğrencilerin düzenek değiştirmeden üst dil kullanımı, İngilizce ifadelerin anadildeki eşdeğer anlamını verme, açıklama talep etme, dersteki konunun dışında konuşma ve çeviri amaçlarıyla faydalandıklarını da göstermiştir. Görüşmelerden elde edilen bulgular, öğrencilerin düzenek değiştirmeyi yabancı dil öğrenme sürecinde faydalı bir strateji olarak gördüklerini ortaya koymuştur. Çalışma, dil sınıflarında andil kullanımı ve yabancı dil kullanımını teşvik etme konularında önerilerde bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler: