Özet:

Ders kitaplarında yer alan metinler Türkçe dersleri için önemli materyallerdir. Dilin doğru ve etkili kullanımı, eleştirel ve bilimsel düşünme becerisi, iletişim becerisi ve değer edinimi gibi birçok kazanımın gerçekleştirilmesinde metinlerden yardım alınabilir. Bu bağlamda derslerde öğrencilerin farklı temalara ait farklı türlerdeki metinlerle karşılaştırılması gerekir. Bu çalışmanın amacı, 5 - 8. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan bilgi verici metinleri tema ve tür açısından incelemektir. Bu amaç doğrultusunda beş farklı alt amaç belirlenmiştir. Araştırma kapsamında, Millî Eğitim Bakanlığı tarafından 2016-2017 eğitim-öğretim yılı için tavsiye edilen Türkçe ders kitapları ele alınmıştır. Nitel araştırma deseninde olan bu çalışmada, doküman incelemesi yöntemi kullanılmış ve veriler betimsel analizle incelenmiştir. Elde edilen bulgular tablolar hâlinde sunulmuştur. Çalışma sonucunda, bilgi verici türlerin temalara dağılımı açısından kitaplar arasında büyük farklılıklar olmadığı görülmüştür. Kitaplarda en fazla yer verilen bilgi verici tür deneme iken mülakat ve otobiyografi türlerinde örneklere rastlanmamıştır. Ayrıca sınıf düzeyi arttıkça kitaplarda bulunan toplam metinler içinde bilgi verici türdeki metinlerin oranının arttığı tespit edilmiştir. Bilgi verici türdeki metinlerin okuma ve dinleme metinlerine dağılımı incelendiğinde, okuma metnine daha fazla yer verildiği saptanmış ayrıca bazı ders kitaplarında aynı metin örneklerinin kullanıldığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: