Özet:

İnsan dış dünyayı tanıma ve tanımlama sürecinde çaresiz kaldığı durumlarda çevresini kendisine göre düşünüp değerlendirerek yapı, köken ve oluşumla ilgili bir takım düşünceler geliştirmiştir. Zamanla değişen ve gelişen bu düşünce serüveni sözlü türlerin oluşmasını sağlamıştır. İşte bizim yaşadığımız dünyayı tanımlama ve anlamlandırma sürecimizin ürünü olan türlerden birisi de efsanedir. Kısa, üslup özelliklerinden yoksun, gerçek olduğuna inanılan, terbiyevi karakterdeki anlatmalardır ve bize davranışlarımızın sonucuyla ilgili olarak bir takım çıkarımlarda bulunur. Bizim inceleme konusu olarak ele aldığımız Kazak Türklerinde efsane kavramı genel olarak “a?ız”, “äpsana” ve “hikayat” gibi kavramlarla ifade edilir. Kazak Türklerinin efsaneleriyle ilgili çalışma yapan araştırmacılar farklı sınıflandırmalarda bulunmakla birlikte genel olarak Kazak Türklerinin efsanelerini tarihi ve toponomik olmak üzere iki ana başlık altında ele almışlardır. Biz bu bildirimizde yer-su adalarının veriliş nedenlerini açıklayan yirmi Toponomik efsaneyi ele alarak bir sınıflandırma denemesinde bulunacağız ve bu efsanelerin Türk Kültürü ve mitolojisi içerisindeki yerini belirtmeye çalışacağız.

Anahtar Kelimeler: