Özet:

Türk şiirinde trajiğin gönüllü erlerinde olan Fikret; değişim, yozlaşma, çelişki ve tutarsızlık dünyasını artçı tedirginlik krizleriyle yumuşatmaya çalışan samimi bir şairdir. Uğradığı sosyal, psikolojik, fiziksel ve statü bağlamındaki travmalarını mısralarına bütün içtenliğiyle aktarmıştır. Aradan geçen onca yıla rağmen Türk şiirinde aşılamayan bir mesafede duruşunu esas anlamda bu lirik bakışında aramak gerekir. Fikret’in şiirinde “Gözyaşı medeniyeti”nin en içli hıçkırıklarını, haykırışlarını hisseder, duyumsarsınız. Hem kendi döneminde hem sonrasında farklı sebeplerle hakkında onlarca inceleme ve yazı kaleme alınmıştır. Bu yazılardan bir tanesi de hakkında çıkartılan haksız haberlerden dolayı şiir algısını sosyal bir yapıda yeniden irdeleyen Fuad Köprülü’ye aittir. 1918 yılında küçük bir kitap olarak basılan değerlendirme Fikret incelemeleri için oldukça orijinal bir metin özelliğindedir. Türk Edebiyatı’nın başlangıç dönemlerine dair orijinal pek çok tespitte bulunan Köprülü, Servet-i Fünun edebiyatının ötesinde Türk edebiyatının söylemleri bakımından en kompleks şairi üzerine önemli bir çalışma yapmıştır. Metin kısa olmakla beraber son derece ciddi tespitlerde bulunmaktadır. Şiir örneklerinin eşliğinde ahlak ve değer kavramlarının hangi ölçülerde kullanıldığı sorusu Köprülü’nün cevabını aradığı en önemli problem durumundadır. Değer dünyası şairin dünyasından okunmaya çalışılmaktadır. Metnin bugüne kadar okunmaması veya basılmaması Tevfik Fikret incelemeleri adına ciddi bir eksikliktir. Bu çalışma öncelikle metnin sağlam bir okumayla fonksiyonel kılma çabası ve devamında Fikret incelemelerine kaynaklık etme gayesi gütmektedir.

Anahtar Kelimeler: