Özet:

Uluslararası Muhasebe Standartları ile vergi mevzuatının amaçlarının farklı olması, işletmelerin kazançları üzerinden hesapladıkları vergilerin raporlanmasında etkili olmaktadır. Vergi mevzuatına göre devlete ödenecek vergi borcu ile muhasebe standartlarına göre ödenecek vergi borcunun aynı anda finansal tablolara yansıtılabilmesi ancak ertelenmiş vergilerin raporlanması ile mümkün olmaktadır. TMS-12 Gelir Vergileri standardında, kurumların kazançları üzerinden hesaplanan vergilerin muhasebeleştirilmesini düzenlenmekte ve ertelenmiş vergilerle ilgili hükümlere yer verilmektedir. Bu standartta göre vergi mevzuatı ile muhasebe standartları arasında ortaya çıkan ve geçici fark oluşturan durumlar, finansal tablolara ertelenmiş vergi varlığı veya yükümlülüğü ile ertelenmiş vergi geliri veya gideri olarak yansıtılıp işletmenin gerçek finansal durumu ve faaliyet sonucu ortaya konmaktadır. Bu kapsamda TMS-12 Gelir Vergileri Standardı işletmelerin gerçek finansal durumunun ortaya konulması açısından önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı ertelenmiş vergiye neden olan faktörlerin incelenmesidir. Çalışmada ilk olarak Borsa İstanbul’da işlem gören 15 bankanın 2010-2015 yılları arasındaki finansal tabloları ve bağımsız denetim raporları incelenmiştir. Daha sonra ise söz konusu bankaların finansal tablolarındaki ertelenmiş vergiye neden olan faktörler içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Son olarak ertelenmiş vergilerin finansal raporlanmasının ülkemizdeki durumunun tespitine yönelik bir inceleme yapılmıştır. İnceleme sonuçlarına göre, ertelenmiş vergi varlığı ve borcunun işletmelerin finansal tabloları üzerinde önemli bir etkiye neden olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca ertelenmiş vergiye neden olan faktörlerin finansal araçlar, karşılıklar, maddi ve maddi olmayan duran varlıklar, vergi avantajları, stoklar, hasılat ve türev araçlar olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: