Abstract:

20. yüzyılda etkilerini görmeye başladığımız küreselleşme kavramı; 21. yüzyılda ise ulusların siyasi, ekonomik, sosyo-kültürel güçlerinin ve teknolojinin aracılığı ile, tüm dünyada hissedilen bir olayı temsil etmektedir. Küreselleşmenin altında yer alan dinamikler kentlerde değişim ve dönüşümlere sebep olmaktadır. Kentlerde değişim ve dönüşüm gündelik hayat ve mimari stillerde görülmektedir. Farklı mimari tipolojilerden günlük hayatla ilişkili olan konutun yeri göz önünde oluşu nedeni ile çok büyüktür. Araştırmanın kapsamı içinde İstanbul’un dönüşümünün simgelerinden biri olan konut sektörüne sosyo-kültürel ve sosyo-ekonomik açılardan bakılmaktadır. İstanbul’da görülen konut modellerine sosyo-ekonomik açıdan yaklaşıldığında devlet ideolojisi ve üretim mekanizmalarınca oluşturulan tüketim kavramı, teknoloji ve kitle kültürü yer almaktadır. İstanbul’da ki konut modellerinin sosyo-kültürel değerleri incelendiğinde ise üst birimlerce oluşturulan yapay kültürün ürünü olan moda ve trendler kültürel değerlerin yozlaşmasına sebep olduğu görülmektedir. İstanbul’un görsel olarak hissedilen değişim ve dönüşümünün geri planında iki uçlu bir araştıma yapmak bu araştırmada izlenen yolu belirtmektedir. Gelişim, dönüşüm ve değişime istinaden İstanbul’un konut piyasasının, tarihsel süreç içinde başta “küreselleşme” beraberinde “tüketim” ve “medya”nın rollerinin ev’in konuta dönüşümünde incelenmesi araştırmanın anlamsal çerçevesini oluşturmaktadır. Araştırmada amaçlanan, bir vaka analizi olarak 2000 yılı sonrası kapalı lüks konut yerleşimleri, yüksek katlı rezidanslar ve karma kullanım şehir içi konut yerleşimlerinden oluşan konut reklâmlarının yaygın söylemlerinin medya aracılığı ile irdelenmesidir. Çalışmada 25 farklı konut projesi için basında yer alan reklamların gösterge bilimsel bir çözümlemesi yapılmıştır. İnceleme sonucunda konutların reklamlarında yer alan vurgulardan yola çıkarak günümüz konut sistemlere yönelik bir sınıflandırma yapılmıştır. Araştırma temel strüktürü üç ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm literatür taraması sonucu konuya giriş niteliği taşıyan temel kavramların açıklamalarından oluşmaktadır. İkinci bölüm ise, Türkiye ve özellikle metropolü olan İstanbul’un değişen ve dönüşen konut piyasasının tarihsel süreç içerisindeki yeri ve buna sebep olan etkenlerin neler olduğu belirtilmektedir. Üçüncü ve son bölümde ise İstanbul’un kusursuzluktan uzak, belirsiz ve geçici yapısı içinde, medyada yer alan etkileyici görüntülere sahip konut reklamlarının göstergebilimsel bir çözümleme aracılığı ile yeni yaşam kültürlerine etkisi ortaya konmaktadır.

Keywords: