Özet:

İnsanlık tarihine XX. yüzyılda trajik bir iz bırakmış olan Hitler, fikirleri ve uygulamalarıyla günümüzde bile pek çok araştımaya konu olmaya devam etmektedir. Almanya’da 1933 yılında iktidara gelen Hitler, on iki yıl süren totaliter bir rejimi kurmuş benimsediği ırkçı politikaların sonucunda, İkinci Dünya Savaşının çıkmasına sebep olmuş ve milyonlarca insana soykırım uygulamıştır. Bu çalışmamızda Hitler ve Nazilerin çevre algısı, ekolojik görüşleri ve bu alandaki uygulamaları ele alınacaktır. Nazi ekolojisinin temel dayanakları, bu anlayışı besleyen fikir akımları ve kaynakları incelenerek Hitler’in doğaya, insana ve diğer canlılara bakış açısı ve ekoloji anlayışı analiz edilmeye çalışılacaktır. Hitler, öjenist yaklaşımlarla, Alman ırkını ıslah etmeye yönelerek, toplumdan hasta ve sakatları ayıklamaya uğraşırken, öte yandan doğayla ilgili düşünce ve uygulamalarıyla ekoloji tarihinde önemli bir yere sahip olduğunu göstermiştir. Onun, bir yandan doğaya hassasiyetle eğilip öte taraftan soykırım gerçekleştirerek insanlık suçu işlemesi tezat teşkil etmiştir. Hitler, dünyanın tanık olduğu portresiyle çelişen bir incelikle doğaya ihtimam göstermiş, birçoğu tarihte ilk kez gerçekleştirilen doğayla ilgili pek çok yasa da Reichstag’ta çoğunluğu ele geçiren Nazilerin Nasyonal Sosyalist İşçi Partisi tarafından çıkarılmıştır. Hitler ve Naziler, hayvan haklarını kesin bir tavırla savunmuşlar, ilk defa organik tarım tekniklerini desteklemişler, bunun için yasal düzenlemeler yapma yoluna gitmişlerdir. Bu tutumlarıyla da “insan düşmanı ve doğa dostu” şeklinde nitelendirilmekten kurtulamamışlardır. Dünyaca “faşist” diye kabul edilen Hitler’in romantik doğa algısı ile doğa koruma yasalarını çıkarması, doğaya dönüş söylemleri çerçevesinde “köycülük” akımı başlatmış olması da ilk bakışta şaşırtıcı görünmektedir. Ancak, ekolojik konulara eğilmenin doğasındaki akıl dışı olana önem verme ve sezgilerle hareket ederek insanı geri plana atıp doğayı yeniden düzenleme amacının böylesi bir zıtlığa yol açtığı düşünülmektedir. Ayrıca, ekolojik düşüncenin temelinde doğayı ilke haline getiren insanın ilkel dürtülerine dönmesi ve totaliter hareketlere yönelmesinin potansiyel olarak varlığına da dikkat çekilmektedir. Bu çerçeveden bakıldığında insanlık suçu işleyen, insan sevmez tutumuyla bilinen Naziler, totalirizm ile ekolojik duyarlılığı aynı potada eritebilmiş insanları acımasızca yok ederken, aynı zamanda doğayı korumaya yönelik adımları atıp, hayvan haklarının samimi savunucusu olabilmiştir. Akılcılığı bir kenara iten bu anlayışın yanı sıra Nazi Ekolojisinde milliyetçi motiflerle süslenen “romantik bir doğa algısı ile doğa yasalarına boyun eğen bir insan anlayışı” şeklinde özetlenebilecek bir tablodan söz etmek mümkündür. Anahtar sözcükler: Hitler, Nazi Ekolojisi, totalirizm, çevre koruma, hayvan hakları. Abstract Hitler, who left a tragic trail on the history of humanity in the 20th century, continues to be the subject of much research even today with his ideas and practices. Hitler, who came to power in Germany in 1933, established a totalitarian regime that lasted for twelve years as a result of the racist policies he adopted, he gave way to the outbreak of the Second World War and practiced genocide against millions of people. In this study, Hitler and Nazi’s environmental perception, ecological views and applications in these fields will be discussed. The main bases of Nazi ecology, the currents of ideas and resources that nurture this understanding will be examined and an attempt will be made to analyze Hitler’s points of view concerning nature, human and other animate items. On the one hand, regenerating the German race by eugenic approaches, on the one hand, trying to remove the sick and injured people from the society, Hitler has shown that he has an important place in the history of ecology with his ideas and practices about nature. His leaning on nature with sensitivity on the one hand and committing crime of humanity through genocide on the other hand, form a contradiction. Hitler has taken care of nature with a grace that contradicts his portrayal the world witnesses, many laws of nature, many of which were first carried out in history, were issued by the Nazi National Socialist Workers’ Party, which seized majority in Reichstag. Hitler and the Nazis advocated animal rights with a definite plea, for the first time they supported organic farming techniques, and tried to make legal regulations for these. With these attitudes, they cannot escape being described as “human enemy and nature friend”. It seems surprising, at first glance, that Hitler, who is considered to be a “fascist” in the world, has enacted the nature conservation laws with the romantic nature sense and started the “peasantry” movement in the framework of turning to the nature. It is thought, however, that such an opposition is due to attaching importance to the irrational nature of ecological issues and to reorganize nature by acting with intuition and putting people into back burner. It also draws attention to the potential presence of the return of the human being who makes nature a principle, to the primitive urge and the orientation towards totalitarian movements, on the basis of ecological thinking. When viewed from this frame, the Nazis, who are known for their crimes against humanity and who do not like human beings, can have melted totalitarianism and ecological sensitivity in the same pot while destroying human beings mercilessly, they were taking steps to protect nature and becoming the sincere advocate of animal rights at the same time. In addition to this understanding that pushes rationality to aside, it is possible to talk about a picture which can be summarized as “a romantic sense of nature and a human understanding submitting to natural laws” adorned with nationalistic motives in Nazi Ecology. Keywords: Hitler, Nazi Ecology, Totalirism, environmental protection, animal rights 

Anahtar Kelimeler: